سرطان کیسه صفرا یکی از انواع نادر سرطان‌های دستگاه گوارش بوده که به آرامی و بی‌صدا در میان بافت کیسه صفرا شروع به رشد می‌کند و ممکن است بسیاری از ما از آن بی‌خبر بمانیم. با توجه به افزایش سرطان‌های دستگاه گوارش، آگاهی از علائم، تشخیص به موقع و درمان سرطان کیسه صفرا، اهمیت زیادی دارد. در این مقاله به بررسی جامع علل، علائم، روش‌های تشخیص و درمان آن، می‌پردازیم. برای دریافت نوبت ویزیت با دکتر واثقی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران و بهترین دکتر جراح کیسه صفرا، با ما در تماس باشید. این اقدام می‌تواند نخستین قدم شما در مسیر سلامت و بهبود باشد. فرصت را از دست ندهید!

سرطان کیسه صفرا چیست؟

سرطان کیسه صفرا یکی از انواع نادر سرطان‌های دستگاه گوارش است که با رشد غیرطبیعی سلول‌ها در کیسه صفرا شروع می‌شود. کیسه صفرا اندام کوچک گلابی‌ شکلی در سمت راست شکم و زیر کبد است. وظیفه کیسه صفرا ذخیره و ترشح مایع صفراوی، برای هضم غذا است. درمان سرطان کیسه صفرا اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود؛ به طور موفقیت‌آمیز بسیار زیاد است. متأسفانه در اکثر موارد این سرطان در مراحل پیشرفته کشف می‌شود؛ که پیش‌آگهی و علائم ضعیفی دارد. ^{cancerresearchuk}

علائم سرطان کیسه صفرا و مجاری صفراوی

سرطان صفرا معمولاً در مراحل اولیه تشخیص داده نمی‌شود؛ زیرا کیسه صفرا در عمق بدن قرار دارد. حتی اغلب اوقات ممکن است هیچ علامتی وجود نداشته باشد! بنابراین، تشخیص این سرطان در معاینات فیزیکی روتین، مشکل است. افراد مبتلا به سرطان صفراوی، ممکن است علائم یا نشانه‌های زیر را تجربه کنند:

• زردشدن سفیدی چشم‌ها یا زردی پوست
• کاهش اشتها یا لاغری بدون تلاش
• تب بالا یا احساس گرما یا لرز
• توده‌ای در شکم
• استفراغ یا حالت تهوع
• درد مبهم در سمت راست شکم
• درد تیز در شکم
• شکم بسیار متورم بدون ارتباط با زمان خوردن غذا

علل ابتلا به سرطان کیسه صفرا

علت اکثر موارد سرطان کیسه صفرا ناشناخته است. اما تعدادی عوامل خطر شناخته شده، وجود دارند. هر چیزی که بتواند خطر ابتلا به یک بیماری را افزایش دهد؛ عامل خطر نامیده می‌شود. انواع مختلف سرطان‌ها، عوامل خطر متفاوتی دارند. داشتن یک یا چند عامل خطر، لزوماً به معنای ابتلای قطعی به آن سرطان نیست. ^cancer.gov

سن و جنس:

با افزایش سن، خطر ابتلا به سرطان نیز افزایش می‌یابد. اکثر افراد مبتلا به این سرطان در سنین 85 تا 89 سالگی هستند. همچنین جالب است بدانید 71% افراد مبتلا به این سرطان، زن هستند.

سنگ‌های کیسه صفرا و التهاب:

شایع‌ترین عوامل خطر سرطان صفراوی، سنگ‌ کیسه صفرا و التهاب کیسه صفرا (کله‌سیستیت) هستند. سنگ‌های کیسه صفرا توده‌های سفتی هستند که شبیه سنگ‌ ریزه در کیسه صفرا تشکیل می‌شوند. آن‌ها عمدتاً از کلسترول تشکیل شده‌اند و مواد دیگری از صفرا در آنها وجود دارد. خطر ابتلا به سرطان در افراد باسابقه بیماری‌های کیسه صفرا (عمدتاً سنگ‌های کیسه صفرا) حدود 5 برابر بیشتر از افراد بدون‌سابقه است.

سابقه خانوادگی:

افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان کیسه صفرا دارند؛ 5 برابر بیشتر از افراد بدون سابقه خانوادگی، در معرض خطر ابتلا هستند. البته با توجه به نادر بودن این سرطان، خطر همچنان بسیار اندک است.

قومیت:

خطر ابتلا به این سرطان در نقاط مختلف جهان و در قومیت‌های گوناگون، متفاوت است. این احتمالاً به دلیل عواملی چون عفونت، سنگ‌های کیسه صفراوی، التهاب یا رژیم غذایی است. مناطقی از جهان که میزان سرطان کیسه صفرا در آنها بسیار بالاتر است؛ آمریکای لاتین و آسیا هستند. میزان پایین‌تری از این سرطان در انگلستان، آمریکا، فرانسه و نروژ دیده می‌شود.

اسکلروز اولیه مجاری صفراوی، عامل پنهان سرطان مجاری صفراوی:

اسکلروز اولیه مجاری صفراوی (PSC) نوعی التهاب مجاری صفراوی است. این شرایط نادر است و علت آن ناشناخته است. واکنش سیستم ایمنی بدن به عفونت یا سم، ممکن است باعث ایجاد این بیماری در افرادی شود که از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به آن هستند. این بیماری در اکثر افراد مبتلا به کلانژیت اسکلروزان اولیه، به کندی پیشرفت می کند. اما در نهایت منجر به نارسایی کبد، عفونت های مکرر و سرطان مجرای صفراوی یا کبد می شود. پیوند کبد، تنها درمان شناخته شده برای کلانژیت اسکلروزان پیشرفته است. با این حال ممکن است این بیماری در کبد پیوندی، در تعداد کمی از بیماران دوباره عود کند.

سیگار کشیدن:

افراد سیگاری در معرض خطر ابتلا به سرطان هستند. ما دریافتیم که افراد سیگاری 45% افزایش خطر ابتلا به GBC را دارند؛ که مستقل از مصرف الکل و سابقه سنگ کیسه صفرا است. همچنین روند درمان را سخت تر می کند. پس بهتر است سیگار کشیدن را هر چه سریع تر رها کنید. زیرا دوری از عوامل تشدید کننده برای نتیجه موفقیت آمیز بعد از جراحی، به شدت توصیه می شود. سیگار کشیدن خطرات زیادی را حین و بعد از جراحی صفرا به وجود می آورد.

سیگار کشیدن بیشتر از 20 بسته در سال، خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا (GBC) را افزایش می‌دهد.

اضافه وزن یا چاقی، عامل بروز سرطان کیسه صفرا:

اضافه وزن یا چاقی می‌تواند خطر ابتلا به انواع مختلف سرطان‌ها را، افزایش دهد. زیرا تغییراتی در هورمون‌های بدن، مخصوصا بدن زنان، ایجاد می‌کند. احتمالاً این تغییر، در تعادل هورمونی بدن است که خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا را افزایش می‌دهد. اضافه وزن یا چاقی، همچنین باعث افزایش احتمال تشکیل سنگ‌های کیسه صفرا می‌شود؛ که خود، خطر سرطان کیسه صفرا را افزایش می‌دهد.

ناهنجاری‌های لوزالمعده و مجاری صفراوی:

برخی ناهنجاری‌های لوزالمعده و بیماری های مجاری صفراوی خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا را افزایش می‌دهند. این موارد شامل:

• کیست های مجرای صفراوی
• ناهنجاری های مربوط به نقطه اتصال مجرای صفراوی و لوزالمعده

پولیپ‌های کیسه صفرا:

این برآمدگی های کوچک سرطانی نیستند و بسیاری از بزرگسالان آن‌ها را دارند. آن‌ها در لایه سطحی پوشاننده کیسه صفرا رشد می‌کنند. اما برخی با گذشت زمان طولانی، ممکن است سرطانی شوند. هرچه پولیپ بزرگ‌تر باشد، خطر تبدیل شدن آن به سرطان بیشتر است. اگر پولیپی بزرگ‌تر از 1cm داشته باشید؛ بهتر است عمل جراحی برای برداشتن کیسه صفرا انجام شود.

دیابت:

اگر دیابت داشته باشید، خطر ابتلا به سرطان صفرا یا سرطان مجاری صفراوی افزایش می‌یابد. در مقایسه با افراد غیر دیابتی، هم مردان و هم زنان مبتلا به دیابت نوع 2 خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا را افزایش می‌دهند. همچنین در مقاله ای که در مجله BMC Cancer منتشر شده؛ بیماران دیابتی مرگ و میر بالاتری از سرطان کیسه صفرا دارند. در حال حاضر، تنها راه برای پیشگیری از ابتلا به سرطان کیسه صفرا در بیماران دیابتی، پایین نگه داشتن قند خون است.

الکل:

نوشیدن الکل می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. خطر ابتلا به سرطان کبسه صفرا، در افرادی که الکل زیاد مصرف می‌کنند؛ بیشتر از افرادی است که مصرف متوسط دارند. پس هرچه میزان مصرف الکل کمتر باشد؛ خطر سرطان کمتر خواهد بود. در حال حاضر، تحقیقات نشان می دهد که الکل به دفع سنگ کیسه صفرا کمک نمی کند.

تشعشع یونیزه‌ کننده:

تشعشع یونیزه‌کننده نوعی تشعشع است که در برخی آزمایش‌های پزشکی مانند اشعه ایکس و CT اسکن استفاده می‌شود. این آزمایش‌ها برای تشخیص بسیاری از بیماری‌ها از جمله سرطان مهم هستند. تشعشع یونیزه‌ کننده خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد. البته به خاطر نادر بودن این سرطان، خطر ابتلا همچنان بسیار اندک است. در کل خطرات ناشی از تشعشع پزشکی بسیار ناچیز است. پزشکان و دندانپزشکان شما میزان تشعشع را تا حد امکان پایین نگه می‌دارند. آن‌ها فقط زمانی اقدام به اشعه ایکس یا CT اسکن می‌کنند؛ که لازم باشد.

تشخیص سرطان مجاری صفراوی و کیسه صفرا

تشخیص دقیق سرطان مجاری صفراوی اولین گام در تدوین برنامه درمان است. متخصصان از آزمایش‌ها و ابزارهای مختلفی برای تشخیص سرطان صفرا، ارزیابی بیماری و تدوین برنامه درمانی، استفاده خواهند کرد. در طول درمان سرطان کیسه صفرا، تیم مراقبتی با استفاده از تصویربرداری و آزمایشات تخصصی، واکنش شما به درمان را رصد کرده و در صورت نیاز برنامه درمانی شما را اصلاح خواهند کرد. ^yalemedicine

ابزارهای رایج مورد استفاده برای تشخیص و درمان سرطان کیسه صفرا و طبقه‌بندی بیماری عبارتند از:

1. معاینه فیزیکی
2. آزمایش خون
3. CT اسکن
4. اولتراسوند
5. MRI
6. عکس رادیوگرافی
7. کولانژیوگرافی

در ادامه به شرح هر کدام از موارد بالا می پردازیم.

معاینه فیزیکی

اگر علائم مشکوکی دارید یا دلیلی برای احتمال سرطان وجود دارد؛ معمولاً اولین روشی که پزشک برای بررسی سرطان استفاده می‌کند؛ معاینه فیزیکی است. در طی معاینه، پزشک ممکن است ناحیه شکم را لمس کند تا توده یا تورم مشکوکی را تشخیص دهد. ممکن است از شما بپرسد آیا هنگام فشار دادن پزشک بر نقاط مختلف شکم، احساس درد یا حساسیتی دارید. گره‌های لنفاوی مختلف مانند نزدیک شانه‌ها نیز ممکن است برای یافتن توده‌ها بررسی شوند. زیرا سرطان ممکن است به این نواحی گسترش یابد. پزشک به دنبال علائمی از زردی پوست و سفیدی چشم‌هاست. همچنین ممکن است بخواهد بداند آیا این علائم یا سایر علائم را تجربه کرده‌اید یا خیر؟ چه مدت طول کشیده‌اند و شدت آن‌ها چقدر بوده است؟

اگرچه معاینه فیزیکی بخش مهمی از فرایند تشخیص است؛ اما سرطان صفرا ممکن است؛ در مراحل اولیه قابل تشخیص نباشد. از آنجا که کیسه صفرا در عمق شکم قرار دارد؛ شاید توده‌ها یا علائم سرطان از خارج بدن قابل تشخیص نباشند. حتی اگر معاینه فیزیکی منجر به ظن پزشک به سرطان کیسه صفرا شود؛ برای تشخیص قطعی نیاز به سایر آزمایش هاست.

آزمایش خون

پزشک ممکن است خون شما را برای تعیین میزان بیلی‌روبین، ماده شیمیایی که باعث زرد شدن می‌شود؛ آزمایش کند. سطح بالای بیلی‌روبین ممکن است نشانه مشکلی در کیسه صفرا یا کبد باشد. سایر نشانگرهای عملکرد غیرطبیعی کبد یا کیسه صفرا که ممکن است در آزمایش خون شناسایی شوند؛ عبارتند از: آلبومین، آلکالین فسفاتاز، AST، ALT و GGT.

سطح پروتئین‌های خاصی به نام نشانگرهای توموری نیز ممکن است بررسی شود. این پروتئین‌ها اغلب در بیماران مبتلا به انواع خاصی از سرطان‌ها بالا هستند. اگرچه اختصاصی یک نوع مشخص سرطان نیستند و سطح آن‌ها ممکن است به دلایل غیر سرطانی نیز بالا باشد.

اولتراسوند (سونوگرافی)

این روش اغلب با یک ترانسدیوسر یا پروب اولتراسوند روی پوست شکم انجام می‌شود. در برخی موارد، پزشک ممکن است اولتراسوند داخل مری یا لاپاراسکوپی انجام دهد. در این تکنیک‌ها، دستگاه اولتراسوند به یک لوله متصل و از طریق دهان یا یک برش جراحی کوچک وارد بدن می‌شود.

MRI برای تشخیص سرطان صفرا

اسکن MRI برای بررسی بافت‌های نرم داخل بدن طراحی شده است و اغلب برای تشخیص سرطان کیسه صفراوی استفاده می‌شود. اسکن MRI جزئیات دقیقی از کیسه صفرا و منطقه اطراف آن نشان می‌دهد. این جزئیات حتی ممکن است به تمایز بین رشد غیر سرطانی (خوش‌خیم) و تومور سرطان کیسه صفرا بدخیم کمک کند. اسکن MRI همچنین ممکن است به تعیین اندازه تومور و گسترش آن فراتر از کیسه صفرا کمک کند. برای افزایش وضوح تصاویر MRI ممکن است ماده حاجب تزریق شود که از طریق جریان خون پخش و کنتراست نهایی تصاویر را افزایش می‌دهد.

سایر روش های تشخیص سرطان مجاری صفراوی

• عکس رادیوگرافی: ممکن است عکس رادیوگرافی استاندارد از قفسه سینه برای بررسی گسترش احتمالی سلول‌های سرطانی به ریه‌ها گرفته شود.
• کولانژیوگرافی: این آزمایش به پزشک امکان می‌دهد مجاری صفراوی را ببیند. همچنین ممکن است در برنامه‌ریزی عمل جراحی مفید باشد. این آزمایش ممکن است با استفاده از دستگاه MRI یا اندوسکوپ انجام شود یا با وارد کردن سوزن از طریق پوست شکم.
• CT اسکن: CT اسکن از تصاویر اشعه ایکس برای بررسی دقیق شکم و کیسه صفرا استفاده می‌کند.

مراحل پیشرفت سرطان کیسه صفرا

پزشکان با استفاده از آزمایش‌های تشخیصی مرحله سرطان را تعیین می‌کنند. بنابراین ممکن است تا پایان آزمایش‌ها مرحله‌بندی کامل نشود. آگاهی از مرحله به پزشک کمک می‌کند؛ بهترین نوع درمان را توصیه کند و می‌تواند در پیش‌آگهی بیمار که شانس بهبودی یا امید به زندگی متوسط است؛ مفید باشد. مرحله‌بندی انواع مختلف سرطان، متفاوت است.

مراحل سرطان کیسه صفرا

سرطان کیسه صفرا، براساس میزان گسترش سرطان به مراحل مختلفی طبقه‌بندی می‌شود. در ادامه به شرح این مراحل پرداخته‌ایم:

مرحله 0 (سرطان درجا)

سرطان فقط در درونی ترین لایه کیسه صفرا (مخاط) قرار دارد و به لایه‌های عمیق‌تر یا سایر قسمت‌های کیسه صفرا گسترش نیافته است.

مرحله اول

• مرحله IA: سرطان به بافت همبند (lamina propria) یا لایه عضلانی (muscularis) دیواره کیسه صفرا رشد کرده است.
• مرحله IB: سرطان در بافت همبند اطراف عضلانی (لایه‌ای در کنار عضله) رشد کرده است اما به خارج از کیسه صفرا گسترش نیافته است.

مرحله دوم

• مرحله IIA: سرطان فراتر از کیسه صفرا به بافت کبد مجاور یا یک اندام مجاور مانند معده، دوازدهه، کولون یا پانکراس گسترش یافته است.
• مرحله IIB: سرطان به غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته است اما به رگ‌های خونی اصلی یا بیش از یک اندام نرسیده است.

مرحله سوم

• مرحله IIIA: سرطان به عروق خونی مجاور (مانند ورید باب یا شریان کبدی) یا به بیش از یک اندام مجاور رشد کرده است.
• مرحله IIIB: سرطان به غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته و همچنین به عروق خونی مجاور یا بیش از یک اندام مجاور رشد کرده است.

مرحله چهارم

• مرحله IVA: سرطان به‌طور گسترده به بافت‌های اطراف و غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته است اما به اندام‌های دور سرایت نکرده است.
• مرحله IVB: سرطان به نقاط دورتر بدن مانند ریه‌ها، استخوان‌ها یا غدد لنفاوی دور گسترش یافته است.

برای درمان سرطان کیسه صفرا، دو گروه درمانی وجود دارد:

• قابل جراحی (مثل مرحله I)
• غیرقابل برداشتن، عود کرده، یا متاستاتیک (مثل مرحله IV)

از نظر درمان سرطان کیسه صفرا، می‌توانند در دو گروه – قابل برداشتن و غیرقابل برداشتن – طبقه‌بندی شوند. سرطان‌های قابل برداشتن یا موضعی فراتر از کیسه صفرا پخش نشده‌اند. بنابراین ممکن است به طور کامل با جراحی برداشته شوند. برخی از بیماران مبتلا به سرطان در گروه غیرقابل برداشتن قرار دارند. آن‌ها همچنان ممکن است تحت عمل جراحی قرار گیرند؛ اما در پایان سرطان به طور کامل برداشته نمی‌شود! این وضعیت می‌تواند بسیار خطرناک باشد.

راه‌ های درمان سرطان کیسه صفرا

درمان سرطان کیسه صفرا این درمان به مرحله سرطان، سلامت کلی بیمار و عوامل دیگر بستگی دارد. گزینه‌های درمانی سرطان کیسه صفرا معمولاً عبارت‌اند از:

1. جراحی؛ جراحی برداشتن کیسه صفرا، که به کوله سیستکتومی معروف است؛ همان درمان سرطان کیسه صفرا در مراحل اولیه است. در برخی موارد، بافت‌های مجاور مانند بخشی از کبد یا غدد لنفاوی نیز ممکن است در صورت درگیری برداشته شوند. اگر سرطان در مراحل پیشرفته تشخیص داده شود یا به طور گسترده گسترش‌یافته باشد؛ درمان کامل با جراحی کیسه صفرا ممکن است؛ امکان‌پذیر نباشد.
2. پرتودرمانی؛ این روش درمانی از اشعه ایکس با انرژی بالا برای هدف قرار دادن و از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. ممکن است قبل یا بعد از جراحی برای کوچک کردن تومورها یا درمان سرطان غیرقابل جراحی استفاده شود. پرتودرمانی خارجی رایج‌ترین شکل سرطان کیسه صفرا است.
3. شیمی‌درمانی؛ شیمی‌درمانی شامل استفاده از داروها برای از بین بردن سلول‌های سرطانی یا توقف رشد آنها است. ممکن است قبل یا بعد از جراحی یا برای سرطان‌های پیشرفته صفراوی استفاده شود.
4. ایمونوتراپی؛ برخی از مهارکننده‌های ایمنی و ایمونوتراپی برای درمان سرطان کیسه صفرا در حال مطالعه هستند؛ اگرچه اثربخشی آنها هنوز تحت بررسی است.
5. مراقبت های حمایتی و تسکینی؛ برای بیماران با سرطان پیشرفته، درمان هایی که بر کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی تمرکز دارند، اهمیت ویژه ای پیدا می کنند.

عوارض بعد از درمان سرطان کیسه صفرا

درمان سرطان صفرا در طول دهه‌ها بهبود یافته است. برخی عوارض جانبی حین درمان بروز می‌کنند و با گذشت زمان بهبود می‌یابند که رایج‌ترین سناریو است. اما برخی افراد عوارض جانبی شدیدی را تجربه می‌کنند که برای ماه‌ها یا حتی سال‌ها پس از پایان درمان ادامه دارد. برخی از رایج‌ترین عوارض جانبی سرطان و درمان کیسه صفرا شامل موارد زیر است:

• درد؛ اصطلاح “درد” دسته‌بندی گسترده‌ای از انواع علائم را توصیف می‌کند و در تمام سرطان‌ها و درمان‌های آن رایج است.
• خستگی؛ منظور از خستگی مرتبط با سرطان، نوع شدیدی از خستگی است که اغلب افراد مبتلا به سرطان آن را به عنوان تحلیل‌رفتگی و ضعفی توصیف می‌کنند که با خواب و استراحت برطرف نمی‌شود. خستگی شاید رایج‌ترین و پراسترس‌ترین علامت سرطان کیسه صفرا باشد و به ویژه پس از شیمی‌درمانی سرطان بسیار شایع است.
• کم‌خونی؛ درمان‌هایی که می‌توانند منجر به کم‌خونی شوند عبارتند از: شیمی‌درمانی، پرتودرمانی و برخی از ایمونودرمانی‌ها. این اتفاق به این دلیل می‌افتد که این درمان‌ها در فرایند کشتن سلول‌های سرطانی، سلول‌های قرمز خون سالم را نیز از بین ببرند.
• مشکلات مو، پوست و ناخن؛ پرتودرمانی می‌تواند منجر به ریزش مو در قسمتی از بدن که پرتودرمانی شده، شود.
• مشکلات دهانی: مشکلات دهانی در بسیاری از انواع درمان‌های سرطان رایج است. داروهای ضدسرطان و پرتودرمانی سر و گردن می‌تواند به غدد بزاقی و بافت‌های دهان، گلو و لب‌ها آسیب برساند.
• تهوع و استفراغ؛ ایمونوتراپی، پرتودرمانی شکم و شیمی‌درمانی (با نتایج متفاوت بسته به نوع دارو و دوز آن) همگی می‌توانند باعث تهوع و استفراغ در افراد تحت درمان سرطان کیسه صفرا شوند.
• عوارض عمل جراحی؛ اکثر عمل‌های جراحی برای درمان سرطان کیسه صفرا معمولاً در مراکز تخصصی انجام می‌شوند. مانند همه عمل‌های جراحی، خطر بروز مشکلات یا عوارضی وجود دارد.

پیشگیری از ابتلا به سرطان صفرا و مجاری صفراوی

قبل از توسعه راهبردهای پیشگیری از سرطان کیسه صفرا، درک سطح خطر فردی می‌تواند مفید باشد. برخی ویژگی‌های ژنتیکی و سبک زندگی می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان را افزایش دهد. به عنوان مثال، برخی عوامل خطر شناخته شده عبارتند از:

1. سنگ‌های کیسه صفرا
2. التهاب کیسه صفرا
3. کیست کولدوک
4. عیوب مجرای
5. کولانژیت اسکلروزان اولیه
6. اضافه وزن
7. سن بالا

برخی از عوامل خطر شناخته شده این سرطان، مانند سن بالا و نقص ژنتیکی مجاری صفراوی قابل‌کنترل نیستند. بنابراین، راه مطمئنی برای پیشگیری وجود ندارد. با این حال، می‌توان گام‌هایی برداشت که ممکن است خطر را کاهش دهد:

• داشتن وزن سالم بدن
• فعالیت بدنی
• رژیم غذایی سالم
• مصرف متعادل الکل
• ترک دخانیات

هزینه درمان کیسه صفرا و مجاری صفراوی

هزینه درمان سرطان کیسه صفرا و مجاری صفراوی می تواند بسیار متفاوت باشد و به عوامل متعددی بستگی دارد. از جمله:

1. نوع درمان
2. مدت زمان
3. پیچیدگی درمان
4. نیاز به مراقبت های ویژه
5. پوشش بیمه

برای ارزیابی دقیق هزینه های مرتبط با درمان سرطان صفرا و مجاری صفراوی، توصیه می شود بیماران با بیمارستان ها، مراکز درمانی، و شرکت های بیمه خود مشورت کنند؛ تا اطلاعات دقیق تری در مورد هزینه های انتظاری و پوشش بیمه دریافت کنند. با این حال هزینه حدودی درمان سرطان کیسه صفرا و مجاری صفراوی، چیزی بین 15 تا 30 میلیون تومان، در سال 1403 است.

آیا سرطان کیسه صفرا و مجاری صفراوی کشنده است؟

سرطان کیسه صفرا و مجاری صفراوی، می‌توانند کشنده باشند. به‌ویژه به این دلیل که اغلب در مراحل پیشرفته تشخیص داده می‌شوند. این سرطان‌ها معمولاً در مراحل اولیه بدون علامت هستند و تشخیص زودهنگام را دشوار می‌کند. زمانی که علائمی مانند یرقان، درد شکم یا کاهش وزن ظاهر می‌شوند، سرطان اغلب گسترش یافته و اثربخشی گزینه‌های درمانی را کاهش می‌دهد. ^{clevelandclinic}

میزان بقای این سرطان‌ها به‌طور کلی در مقایسه با سایر انواع سرطان پایین است. به‌عنوان مثال، نرخ بقای پنج ساله برای سرطان پیشرفته کیسه صفرا به‌طور قابل توجهی کمتر از بسیاری از سرطان‌های دیگر است. بنابراین، اگرچه همیشه بلافاصله کشنده نیست، اما سرطان کیسه صفرا و مجرای صفراوی جدی است و می‌تواند منجر به مرگ شود، به‌خصوص اگر به موقع تشخیص داده نشود.

چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به سرطان کیسه صفرا هستند؟

سرطان کیسه صفرا می‌تواند هر کسی را تحت تاثیر قرار دهد، اما برخی از عوامل باعث می‌شود برخی افراد مستعدتر شوند، ازجمله: ^cancercenter

• سن و جنسیت؛ سرطان کیسه صفرا در افراد مسن، به‌طور معمول افراد بالای 60 سال شایع‌تر است. زنان نیز در مقایسه با مردان در معرض خطر بیشتری هستند.
• سنگ کیسه صفرا؛ افرادی که سابقه سنگ کیسه صفرا دارند، بیشتر مستعد ابتلا به سرطان کیسه صفرا هستند. سنگ کیسه صفرا می‌‌تواند منجر به تحریک مزمن و التهاب کیسه صفرا گردد که خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد.
• التهاب مزمن کیسه صفرا؛ شرایطی مانند کوله سیستیت مزمن یا کلانژیت اسکلروزان اولیه، می‌تواند باعث التهاب مداوم شود و با خطر بالاتر سرطان کیسه صفرا مرتبط است.
• سابقه خانوادگی و ژنتیک؛ سابقه خانوادگی سرطان کیسه صفرا یا سندرم‌های ژنتیکی مانند سندرم لینچ، می‌تواند خطر ابتلا را افزایش دهد. جهش‌های ژنتیکی و شرایط ارثی، می‌تواند افراد را مستعد ابتلا به سرطان کیسه صفرا کند.
• چاقی؛ چاقی یکی از عوامل مهم خطرزا برای بسیاری از سرطان‌ها ازجمله سرطان کیسه صفرا است. اضافه وزن و تجمع چربی در بدن می‌تواند به ایجاد التهابات مزمن در بدن منجر شود که این امر می‌تواند زمینه‌ساز رشد غیرطبیعی سلول‌ها و در نهایت بروز سرطان شود.
• قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی؛ مواجهه طولانی‌مدت با مواد شیمیایی خاص، مانند مواد مورد استفاده در صنایع رنگ، نفت و حلال‌ها، ممکن است باعث آسیب به DNA و افزایش خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا شود. این مواد می‌توانند به‌عنوان محرک‌هایی عمل کنند که رشد سلول‌های سرطانی را تسریع می‌کنند.

کدام تخصص‌ها می‌توانند سرطان کیسه صفرا را درمان کنند؟

برای درمان موثر سرطان کیسه صفرا، نیاز به یک رویکرد چند رشته‌ای است. تخصص‌های اولیه درگیر در مدیریت سرطان کیسه صفرا عبارت‌اند از: ^cancer.org

1. آنکولوژی؛ انکولوژیست‌های پزشکی، برای درمان سرطان کیسه صفرا نقش اساسی دارند. آن‌ها از شیمی درمانی، درمان هدفمند و ایمونوتراپی برای مدیریت سرطان استفاده می‌کنند، به‌خصوص زمانی که جراحی امکان‌پذیر نیست یا زمانی که سرطان متاستاز داده است.
2. جراحی: جراحان سرطان و کبد در حذف جراحی تومورها تخصص دارند. برای سرطان کیسه صفرا، اگر سرطان موضعی و قابل عمل باشد، اغلب درمان اولیه است. این ممکن است شامل برداشتن کیسه صفرا و احتمالاً بخش‌هایی از کبد، مجاری صفراوی و غدد لنفاوی مجاور باشد.
3. متخصص کبد؛ فوق تخصص گوارش بر بیماری‌های کبدی تمرکز می‌کند و در مواردی که سرطان کیسه صفرا بر کبد یا مجاری صفراوی تأثیر گذاشته است، مهم هستند. آن‌ها به مدیریت عملکرد کبد کمک می‌کنند و ممکن است راهنمایی‌هایی را در مورد مراقبت‌های قبل و بعد از جراحی و همچنین درمان‌های کبدی ارائه دهند.
4. رادیولوژی؛ رادیولوژیست‌ها برای تشخیص و مرحله بندی سرطان کیسه صفرا از طریق تکنیک‌های تصویربرداری مانند اولتراسوند، سی‌تی‌اسکن و MRI ضروری هستند.
5. آسیب شناسی؛ آسیب شناسان نمونه‌های بیوپسی را برای تایید تشخیص سرطان کیسه صفرا و ارائه جزئیات در مورد درجه و نوع سرطان تجزیه و تحلیل می‌کنند. یافته‌های آن‌ها برای تعیین مناسب‌ترین برنامه درمانی بسیار مهم است.

نکات آخر درباره علت و علائم سرطان کیسه صفرا

سرطان کیسه صفرا یک بیماری نسبتاً نادر اما جدی است؛ که می‌تواند در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع، کشنده باشد. خوشبختانه امروزه با پیشرفت روش‌های تشخیصی و درمانی، امکان درمان سرطان کیسه صفرا بطور موفقیت‌آمیز در مراحل اولیه وجود دارد. عوامل خطرساز متعددی از جمله سنگ‌های کیسه صفرا، التهاب مزمن، نقص‌های ژنتیکی و اضافه وزن برای ابتلا به این سرطان شناسایی شده‌اند. بنابراین توصیه می‌شود افراد در معرض خطر، سبک زندگی سالم‌تری را اتخاذ کرده و در صورت بروز علائم مشکوک، سریعاً به پزشک مراجعه کنند. همچنین انجام معاینات دوره‌ای و آزمایش‌های تشخیصی در افراد پرخطر توصیه می‌شود. در مجموع، با آگاهی بیشتر جامعه و اقدامات پیشگیرانه، امیدواریم شاهد کاهش بروز و افزایش نرخ بقای این سرطان باشیم.

سوالات متداول در مورد سرطان کیسه صفرا و مجاری صفراوی

• سرطان کیسه صفرا چقدر شایع است؟ سرطان کیسه صفرا نسبتا نادر است، اما در بین انواع سرطان ‌های دستگاه گوارش، می ‌تواند به ویژه مورد توجه قرار گیرد.
• چه کسانی بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا هستند؟ افرادی که دارای سابقه سنگ کیسه صفرا، التهاب مزمن کیسه صفرا، سابقه خانوادگی سرطان کیسه صفرا، چاقی، و بالای 40 سال دارند؛ بیشتر در معرض خطر ابتلا به این نوع سرطان قرار دارند.
• آیا سرطان کیسه صفرا قابل پیشگیری است؟ هر چند نمی ‌توان تمام موارد سرطان کیسه صفرا را پیشگیری کرد؛ اما اقداماتی مانند حفظ وزن سالم، پرهیز از رژیم غذایی با چربی بالا و فیبر کم، و درمان سریع شرایطی مانند سنگ کیسه صفرا و التهاب مزمن می‌توانند خطر را کاهش دهند.
• چه درمان ‌هایی برای سرطان کیسه صفرا وجود دارد؟ درمان‌ های اصلی شامل جراحی برای برداشتن تومور، شیمی‌ درمانی برای کشتن سلول‌ های سرطانی، و پرتودرمانی برای کاهش تومورها است.
• آیا سرطان مجاری صفراوی قابل درمان است؟ در مراحل اولیه، سرطان کیسه صفرا ممکن است قابل درمان باشد. به ویژه اگر تومور به طور کامل قابل برداشتن باشد.
• آیا سرطان مجاری صفراوی کشنده است؟ بستگی به مرحله سرطان و بنیه بدنی بیمار دارد. در حال حاضر با توجه به درمان های هدفمند و پیشرفت علم پزشکی، هیچ بیماری کشنده ای وجود ندارد. اما ممکن است چند روزی وضعیت سلامت شما درگیر سرطان صفرا و مجاری صفراوی شود.