عمل جراحی کیسه صفرا
جراحی کیسه صفرا باعث میشود تا برای همیشه از شر درد و ناراحتیهای مرتبط با سنگ کیسه صفرا راحت شوید. عمل کیسه صفرا به روش باز یا لاپاراسکوپی انجام میشود. تصمیم گیری در مورد اینکه چه روشی برای شما مناسبتر است به تشخیص پزشک و شرایط سلامتی شما بستگی دارد.
صفرا یک مایع گوارشی است که در کبد تولید و در کیسه صفرا ذخیره میشود. صفرا حاوی کلسترول و بیلی روبین است. در صورتی که میزان این مواد در صفرا افزایش پیدا کند، به شکل سنگریزههای درشت و کوچک در خواهند آمد، همچنین اگر کیسه صفرا به صورت کامل یا به اندازه کافی تخلیه نشود، تجمع مواد موجود در صفرا باعث ایجاد سنگ کیسه صفرا میشود که این با علائم متعددی از جمله درد شکم، تب و لرز، زرد شدن رنگ پوست، درد در شانهها و… همراه است. عمل جراحی کیسه صفرا یکی از اصلیترین راهکارهای درمانی برای این مشکل است.
اینکه چه چیزی ممکن است باعث تجمع کلسترول و بیلی روبین شده تا به صورت سنگ درآیند هنوز به طور دقیق مشخص نیست. طبق مطالعات انجام شده زنان بالای ۴۰ سال که اضافه وزن بالایی دارند بیش از سایرین در معرض خطر سنگ کیسه صفرا قرار دارند. این مشکل میتواند ارثی باشد به این معنی که اگر سایر افراد خانواده شما سنگ صفرا داشته باشند ممکن است شما نیز دچار سنگ صفرا شوید. هیچ تکنیک یا روش خاصی برای پیشگیری از ابتلا به سنگ صفرا وجود ندارد با این حال اصلاح سبک زندگی و پیروی از یک رژیم غذایی سالمی میتواند شرایط را تا حدی کنترل نماید.
در این مقاله چگونگی انجام عمل کیسه صفرا و تمام نکاتی که شما باید در مورد این جراحی بدانید، مورد بحث قرار گرفته است. پس با ما همراه شوید.
عمل جراحی کیسه صفرا چیست؟
اندامهای زیادی از جمله معده و کیسه صفرا در ناحیه شکمی قرار دارند. کیسه صفرا به عنوان عضو کوچکی از اندام گوارشی در بالای شکم قرار گرفته است. کیسه صفرا با جمع آوری و ذخیره صفرا به تجزیه غذا در بدن کمک میکند. در صورت ایجاد سنگ صفرا مجاری صفراوی دچار انسداد خواهند شد. در این صورت پزشک برای رفع مشکلات سلامتی که از طریق سنگ کیسه صفرا ایجاد شده مجبور به برداشتن این عضو از طریق جراحی کیسه صفرا خواهد شد. این جراحی با نام کوله سیستکتومی نیز شناخته میشود.
درگذشته پزشکان برای برداشتن کیسه صفرا جراحی به روش باز را انجام میدادند اما با پیشرفت علم در زمینه پزشکی امروزه این جراحی به روش لاپاراسکوپی با ابزارهای خاص و پیشرفته و تنها با ایجاد چند برش کوچک روی شکم انجام میشود. جراحی به روش لاپاراسکوپی بسیار کم تهاجمیتر از جراحی با تکنیک باز است و به بهبودی سریعتر بیمار کمک خواهد نمود.
معمولاً بیرون آوردن کیسه صفرا بهترین راه برای درمان مشکلات مرتبط با آن است. ممکن است درباره درمانهایی برای شکستن سنگ صفرا یا حل شدن آن شنیده باشید. متاسفانه این درمانها خوب عمل نمیکنند و به بهبودی کامل منجر نخواهند شد. البته نگران نباشید شما بدون کیسه صفرا هم میتوانید به زندگی خود ادامه دهید فقط کافیست توصیههای رژیمی پزشک را به خوبی رعایت نمایید.
آمادگی های لازم قبل از عمل؟
برای انجام عمل جراحی کیسه صفرا با روش باز یا لاپاراسکوپی شما باید از قبل آمادگیهای لازم را ایجاد کنید. آمادگیهای لازم برای انجام عمل کوله سیستکتومی به شرح زیر است:
- قبل از هر چیز شما به معاینه فیزیکی کامل نیاز دارید پزشک برای اطمینان از سلامتی شما همچنین ممکن است آزمایشاتی را توصیه نماید. بسته به وضعیت سلامتی شما آزمایش خون، الکتروکاردیوگرام، تست ریه و… تجویز خواهند شد؛
- دو هفته قبل از جراحی شما باید از مصرف سیگار، دخانیات و الکل پرهیز نمایید مصرف این داروها میتواند خونرسانی به بدن را هنگام جراحی و بعد از آن دچار مشکل کرده و بهبودی را به تاخیر بیندازد؛
- در مورد داروهایی که مصرف میکنید با پزشک صحبت نمایید. برخی داروها از جمله مکملها و قرصهای حاوی ویتامین E، آسپرین و… باید حداقل به مدت دو هفته قبل از جراحی کنار گذاشته شوند؛
- رژیم غذایی سالم و درست در هفتههای منتهی به جراحی پیروی کنید تا بتوانید دوران بهبودی را به بهترین شکل ممکن سپری نمایید؛
- شب قبل از عمل کیسه صفرا دوش بگیرید. ممکن است جراح از شما بخواهد که از صابون آنتی بیوتیک استفاده کنید؛
- شب قبل از جراحی از خوردن و آشامیدن بپرهیزید؛
- از دوست یا یکی از اعضای خانواده بخواهید روز جراحی با شما باشد تا در صورت نیاز کمک و مراقبتهای لازم را انجام دهد؛
- آرامش داشته باشید و در صورت استرس و اضطراب از قبل با مشاور یا روانشناس صحبت کنید.
عمل جراحی کیسه صفرا چگونه انجام میشود؟
برای برداشتن کیسه صفرا بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار خواهد گرفت یعنی اینکه در حین جراحی شما کاملاً خواب هستید و چیزی احساس نخواهید کرد. همانطور که گفته شد جراحی کیسه صفرا به روش باز یا لاپاراسکوپی انجام میشود. در زیر هر کدام از این روشها را به صورت جداگانه مورد بحث قرار میدهیم:
جراحی لاپاراسکوپی
پس از بیهوشی پزشک که جراح 3 تا 4 برش را در نزدیکی ناف ایجاد میکند و دستگاه کوچکی به نام پورت را از طریق یکی از برشها وارد شکم میکند تا از آن برای پر کردن شکم با گاز استفاده نماید. این کار باعث میشود تا فضای کافی برای انجام جراحی در اختیار پزشک قرار بگیرد. پس از آن دوربین لاپاراسکوپ وارد پورت شده تا داخل شکم روی صفحه مانیتور اتاق عمل نمایش داده شود. در این صورت جراح به وضوح میتواند همه چیز را ببیند. سپس با استفاده از ابزار مخصوص کیسه صفرا به آرامی جدا شده و از طریق یکی از برشها خارج میشود. در نهایت و پس از پایان عمل کوله سیستکتومی برشها بخیه زده میشوند.
عمل باز
برای جراحی کیسه صفرا به روش باز پزشک یک برش ۱۲ تا ۱۵ سانتیمتری در زیر شکم و دندههای سمت راست ایجاد خواهد نمود تا از این طریق بتواند تا به عضلات و بافتهای اطراف کیسه صفرا دسترسی داشته باشد. پس از کیسه صفرا از اندامهای مجاور جدا شده و به صورت کامل برداشته میشود. در آخر محل برش بخیه زده خواهد شد.
بررسی مراقبتهای بعد از عمل کیسه صفرا
پس از جراحی کیسه صفرا، توصیههای مراقبتی زیر را به دقت دنبال کنید:
- برای به حداقل رساندن خطر ذات الریه که ممکن است پس از جراحی ایجاد شود، به بیمار توصیه میشود که 5 تا 10 بار در هر ساعت نفس عمیق بکشد.
- فعالیتهای روزانه باید در اسرع وقت برای بهبود گردش خون و جلوگیری از تشکیل لخته خون از سر گرفته شود. به همین منظور و برای تسریع روند بهبودی و شروع حرکت، بیمار باید از دراز کشیدن در رختخواب خودداری کند. بیمار باید صاف بنشیند و به آرامی در اطراف تخت راه برود.
- تحت نظارت دقیق متخصصان توانبخشی، بیمار باید 5-6 بار در روز راه برود، زیرا پیاده روی به افزایش جریان خون در سراسر بدن کمک میکند و در عین حال تنفس طبیعی، عملکرد دستگاه گوارش و دستگاه ادراری را حفظ میکند.
- اگر در هنگام تغییر وضعیت در محل جراحی درد ایجاد شد، از دست یا بالش برای کاهش درد استفاده کنید.
- علائم و نشانههای غیر طبیعی که ممکن است به طور بالقوه نشان دهنده عوارض بعد از عمل باشد، مانند درد، تورم و قرمزی را بلافاصله با پزشک خود مطرح کنید.
- پس از شروع درد میتوان مدیریت درد را به طور موثر با استفاده از داروهای تجویزی آغاز کرد.
- برای بیمارانی که تحت کوله سیستکتومی لاپاروسکوپی قرار گرفتند، اغلب درد یا ناراحتی ناشی از گاز اضافی ممکن است آزار دهنده باشد. حرکت مداوم و پیاده روی میتواند به کاهش درد کمک کند.
- به طور کلی، جراحی برای برداشتن کیسه صفرا هیچ گونه عارضه پس از عمل به همراه ندارد. با این حال، یک تا دو جلسه ویزیت در ۲ تا ۳ هفته ابتدای جراحی میتواند بر نتایج درمان نظارت و از بروز عوارض جانبی پیشگیری نماید.
عوارض و خطرات عمل کیسه صفرا چیست؟
هر روش جراحی که به صورت تهاجمی یا کم تهاجمی انجام شود خطرات و عوارضی به همراه دارد.
عوارض عمل جراحی کیسه صفرا مشکلاتی هستند که در طول جراحی یا بعد از آن اتفاق میافتند. اکثر افرادی که کوله سیستکتومی به روش لاپاراسکوپی انجام میدهند، عوارض کمی دارند یا اصلاً عارضهای مشاهده نخواهند کرد. خونریزی، عفونت در ناحیه جراحی، فتق(زمانی است که مقدار کمی از روده (روده) یا سایر بافتها از عضلات پوشاننده آن بیرون زده و برآمده شوند)، لخته شدن خون و مشکلات قلبی از مهمترین عوارض عمل کیسه صفرا هستند.
همچنین باید بدانید که هر جراحی خطر آسیب رساندن به سایر اعضای بدن را دارد. این محتمل نیست، اما ممکن است. عدم مهارت پزشک در جراحی کیسه صفرا میتواند به نواحی مجاور مانند مجرای صفراوی مشترک، روده بزرگ (کولون) یا روده کوچک آسیب برساند. اگر این اتفاق بیفتد ممکن است به جراحی دیگری نیاز داشته باشید. همچنین ممکن است پس از جراحی، صفرا به داخل شکم نشت کند.
این عوارض بسیار به ندرت اتفاق میافتد. در هر صورت برای پیشگیری از هر نوع عارضه ناخواستهای بهتر است به دنبال انتخاب جراحان شناخته شده در این زمینه مانند دکتر واثقی باشید.
هزینه جراحی کیسه صفرا
هزینه عمل جراحی کیسه صفرا به عوامل متعددی بستگی دارد. در زیر مهمترین این عوامل اشاره شده است:
- تکنیک مورد استفاده برای جراحی
هزینه انجام کوله سیستکتومی بر اساس نوع جراحی به روش باز یا لاپراسکوپی متفاوت خواهد بود در جراحی لاپاراسکوپی به دلیل استفاده از تجهیزات پزشکی خاص ممکن است هزینه عمل بالاتر باشد.
- نوع تجهیزات مورد استفاده
استفاده از تجهیزات به روز و پیشرفته برای جراحی کیسه صفرا هزینه بیشتری به همراه دارد.
- مهارت و تخصص پزشک
دستمزد پزشکان جراح بر اساس تخصص و میزان مهارت آنها بالاتر خواهد بود. اگر جراحی توسط یک فوق تخصص لاپراسکوپی انجام شود، هزینهها افزایش خواهد یافت.
- مکان انجام جراحی
هزینه جراحی کیسه صفرا در بیمارستانهای دولتی و خصوصی با هم متفاوت است. انجام عمل در بیمارستانهای دولتی از بیمارستانهای خصوصی ارزانتر میباشد.
- نوع بیمهو میزان پوشش خدمات درمانی
اگر بیمه به ویژه بیمه تکمیلی داشته باشید برخی از هزینهها توسط بیمه پرداخت خواهد شد. این به نوع قرارداد، فرانشیز و سقف پرداختی بیمه شما بستگی دارد.
نتیجه گیری
عمل کیسه صفرا به دو روش باز و لاپاراسکوپی انجام میشود. در روش باز برشهای بیشتر و عمیقتری ایجاد خواهد شد. ولی در روش لاپاراسکوپی پزشک تنها با انجام ۳ یا ۴ برش ۲ تا ۳ سانتیمتری جراحی را انجام میدهد. از همین در کوله سیستکتومی به روش لاپراسکوپی فرد دوران نقاهت کمتر و بهبودی سریعتری را تجربه خواهد نمود. برای انجام عمل شما باید از قبل مطابق دستور پزشک آمادگیهای لازم را برای جراحی کیسه صفرا ایجاد نمایید تا از بروز هرگونه عوارض ناخواسته حین جراحی پیشگیری شود بعد از عمل نیز مراقبتها توصیه شده مانند پیادهروی جدی بگیرید تا روند بهبودی تسریع شده و دستگاه گوارشی عملکرد خود را به خوبی حفظ کند. با رعایت مراقبتها احتمال بروز هرگونه عارضه ناخواستهای کمتر خواهد شد. با انجام جراحی نزد دکتر باقری شما میتوانید یک عمل عالی و موفقیت آمیز را تجربه نمایید.
سوالات متداول
- عمل کیسه صفرا به روش باز بهتر است یا لاپاراسکوپی؟
جراحی به روش لاپاراسکوپی به دلیل ایجاد برشهای کوچک، کم تهاجمیتر بوده و روند بهبودی بیمار سریعتر خواهد بود. البته انتخاب تکنیک به وضعیت سلامتی شما و تشخیص پزشک بستگی دارد.
- آیا عمل کیسه صفرا با بیهوشی همراه است؟
برای انجام عمل جراحی کیسه صفرا به روش باز یا لاپاراسکوپی پزشک از بیهوشی عمومی استفاده میکند.
- تا چه مدت بعد از عمل کیسه صفرا میتوان فعالیتهای عادی و روزانه را انجام داد؟
معمولاً در عرض یک هفته میتوانید فعالیتهای عادی و روزمره خود را از سر بگیرید.
- آیا بعد از عمل کیسه صفرا به روش لاپاراسکوپی درد خواهم داشت؟
بله بعد از جراحی کیسه صفرا ممکن است کمی درد احساس کنید. درد در محل برش، شکم و شانهها شایع است.
- پس از عمل کیسه صفرا چه زمانی دوباره باید به پزشک مراجعه کنم؟
در دو تا سه هفته پس از جراحی بهتر یک تا دو جلسه ویزیت با پزشک خود داشته باشید.
منابع: sages.org atlantichealth.org