کیسه صفرا عضو کوچکی و گلابی شکل از اندام گوارشی است که در قسمت فوقانی و سمت راست شکم قرار گرفته وظیفه آن ذخیره صفرا تولید شده توسط کبد برای تجزیه غذاهای چرب است. در صورت وجود هرگونه مشکل از جمله تجمع سنگ در کیسه صفرا ممکن است پزشک عمل باز کیسه صفرا را توصیه کند. در این صورت کیسه صفرا به صورت کامل برداشته میشود.
سنگهای صفراوی توده‌های سخت به شکل سنگریزه یا سنگهای چند میلیمتری یا چند سانتی‌متری هستند که به مرور در کیسه صفرا زیر کبد تشکیل می‌شوند. جراحی باز کیسه صفرا یا جراحی لاپاراسکوپی کیسه صفرا دو روش برای از بین بردن سنگ کیسه صفرا است. اینکه کدام یک از این روش‌ها برای شما مناسب است، به شرایط جسمی و تشخیص پزشک شما بستگی دارد. این مهم است که شما بدانید بدون کیسه صفرا هم می‌توانید زندگی سالمی داشته باشید. اگر با سنگ کیسه صفرا دست و پنجه نرم می‌کنید عمل جراحی باز کیسه صفرا میتواند تغییرات مثبتی را در زندگی شما ایجاد کند و برای همیشه شما را از درد و ناراحتی هنگام خوردن غذا نجات دهد. البته علائم آزاردهنده می‌توانند در طول شبانه روز نیز رخ دهند و موجب اختلال در امور روزمره شوند.
در این مقاله ما سعی کرده‌ایم عمل باز کیسه صفرا را به صورت کامل مورد بررسی قرار داده و به همه سوالات شما در این زمینه پاسخ دهیم. پس تا انتها به خواندن ادامه دهید.
جهت دریافت مشاوره فرم زیر را تکمیل نمایید
جراحی کیسه صفرا چرا انجام می شود؟
اگر علائم کیسه صفرا مانند تب، تعریق، تهوع و استفراغ، درد بین شانه‌ها به خصوص شانه راست و درد ناگهانی در سمت راست بالای شکم زندگی شما را مختل کرده، باید بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید تا اقدامات درمانی از جمله جراحی باز کیسه صفرا برای شما در نظر گرفته شود در صورت عدم توجه و درمان به موقع این مشکل میتواند باعث پانکراتیت (التهاب پانکراس) شود. در این صورت آنزیم‌های لوزالمعده به سمت بیرون ترشح شده و سبب سوزش و التهاب لوزالمعده می‌شوند. اما جراحی باز کیسه صفرا چگونه است؟
برای انجام این عمل جراحی باز کیسه صفرا نیاز به ایجاد برش در قسمت سمت راست بالای شکم و زیر دنده‌هاست. برش‌ها باعث می‌شوند تا جراح بتواند تسلط کافی به روی کیسه صفرا داشته و آن را از سایر اندام جدا کند. پس از آن که کیسه صفرا از بدن خارج شد، برش‌ها بخیه زده می‌شوند.
آمادگی‌های لازم برای عمل باز کیسه صفرا
هر جراحی برای آنکه نتایج موفقیت آمیز به همراه داشته باشد باید بیمار اقدامات اساسی را قبل از عمل مطابق با دستورالعمل پزشک انجام دهد تا در حین عمل جراحی باز کیسه صفرا و پس از آن مشکلی به وجود نیاید. برای انجام جراحی باز کیسه صفرا نیز شما باید آمادگی‌های لازم را به صورت زیر داشته باشید: verywellhealth
- در مورد داروهای مصرفی خود با پزشک صحبت نمایید. برخی داروها ضد انعقاد خون هستند و می‌توانند فرایند جراحی را با چالش مواجه کرده و موجب افزایش خونریزی حین جراحی یا بعد از آن شوند. البته قطع یا مصرف هر دارویی باید زیر نظر پزشک باشد. از مصرف داروها و مکمل‌های حاوی ویتامین E، آسپرین و… باید خودداری شود.
- از یک رژیم غذایی سالم پیروی کنید تا بعد از جراحی بدن آمادگی بیشتری برای بهبود و ترمیم داشته باشد.
- از استعمار سیگار دخانیات و مصرف مشروبات الکلی حداقل چند هفته قبل از عمل بپرهیزید مصرف این مواد میتواند باعث تضعیف و اختلال در جریان خون شود.
- فعال بمانید و تمرینات ورزشی خود را ادامه دهید. این نیز مانند تغذیه میتواند به تسریع روند بهبودی کمک کند.
آمادگی در روز جراحی کوله سیستکتومی لاپاراتومی
درصورتی‌که قرار است تحت جراحی باز کیسه صفرا قرار بگیرید موارد زیر از شما خواسته میشود:
- تا چند ساعت قبل از عمل جراحی باز کیسه صفرا از نوشیدن و خوردن خودداری کنید
- حمام کنید و ناحیه مورد نظر برای جراحی را اصلاح نمایید
- داروهایی را که پزشک تجویز کرده در روز جراحی تنها با یک جرعه کوچک آب مصرف کنید
- یک همراه با خود داشته باشید تا بعد از عمل به شما کمک کند
آزمایشات لازم قبل از انجام عمل باز کیسه صفرا
ممکن است قبل از جراحی باز کیسه صفرا از شما خواسته شود تا آزمایشات زیر را برای بررسی سلامت عمومی شما انجام دهید:
- آزمایش خون (شمارش کامل خون، الکترولیت)
- تصویر برداری با اشعه ایکس از قفسه سینه
- الکتروکاردیوگرام ( ECG ) برای بیماران قلبی و ریوی
- عکس برداری با اشعه ایکس از کیسه صفرا
- سونوگرافی کیسه صفرا
عمل باز کیسه صفرا چگونه انجام میشود؟
برای انجام عمل برداشتن کیسه صفرا به روش باز که به کوله کلستکتومی باز نیز معروف است باید مراحل زیر دنبال شوند:
- ابتدا بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار خواهد گرفت تا حین جراحی هیچگونه درد و ناراحتی احساس نکند
- سپس پزشک در قسمت بالایی شکم و زیر دنده‌ها در سمت راست برش‌های حدود ۱۲ تا ۱۷ سانتی‌متر ایجاد می‌کند. جراحی از این طریق باعث میشود تا پزشک میدان دید گسترده‌تری نسبت به کیسه صفرا داشته باشد.
- در مرحله بعد جراح مجاری صفراوی و رگ‌های خونی را که به کیسه صفرا منتهی می‌شوند برش می‌دهد تا آن را از سایر اعضای داخلی جدا کند
- حالا کیسه صفرا به آرامی برداشته میشود
- در مرحله آخر عمل جراحی باز کیسه صفرا محل برش‌ها بخیه زده می‌شوند
مدت زمان عمل کیسه صفرا چقدر است؟
مدت زمان عمل جراحی کیسه صفرا بر اساس نوع تکنیکی که پزشک انتخاب می‌کند متفاوت است. در کوله سیستکتومی لاپاراسکوپی برداشتن کیسه صفرا حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه زمان لازم دارد. جراحی کیسه صفرا به روش باز زمان بیشتری طول می‌کشد. جراحی در این روش معمولاً ۱ تا ۲ ساعت زمان نیاز دارد. البته برای انجام هر جراحی بیمار باید حدود دو ساعت قبل برای عمل آماده شود. بعد از جراحی نیز ممکن است ماندن بیمار در اتاق ریکاوری حدود ۱ تا ۲ ساعت طول بکشد تا اثرات داروی بیهوشی از بین رفته و بیمار هوشیاری خود را کامل به دست آورد.
بعد از عمل باز کیسه صفرا تا چه مدت باید در بیمارستان ماند؟
ممکن است پس از عمل باز سنگ کیسه صفرا لازم باشد در بیمارستان بمانید. در طول این زمان برای تسریع روند بهبودی ممکن است از شما خواسته شود تا اقدامات زیر را انجام دهید:
- ممکن است لازم باشد تا از طریق دستگاهی به نام اسپیرومتر تشویقی نفس بکشید. این کمک می‌کند تا ریه‌های شما به خوبی کار کرده و به ذات الریه مبتلا نشوید.
- پرستار به شما کمک می‌کند روی تخت بنشینید، پاهای خود را به پهلو آویزان کنید، سپس بایستید و شروع به راه رفتن کنید.
- در ابتدا، مایعات از طریق یک لوله داخل وریدی (IV) وارد سیاهرگ شما خواهد شد. نگران نباشید، بعد از مدت کوتاهی از شما خواسته میشود که نوشیدن مایعات و خوردن غذاها را شروع کنید.
- شما می‌توانید در حالی که هنوز در بیمارستان هستید دوش بگیرید.
- ممکن است از شما خواسته شود که جوراب‌های فشاری مانند جوراب واریس بپوشید تا از تشکیل لخته خون جلوگیری کنید.
اگر در حین جراحی یا بعد آن مشکلاتی مانند خونریزی، درد زیاد یا تب داشته باشید باید مدت بیشتری در بیمارستان بمانید. پس از خروج از بیمارستان، پزشک یا پرستار دستورالعمل‌های مراقبتی را به شما خواهند داد.
مزایا و معایب عمل باز کیسه صفرا
انجام کوله سیستکتومی باز میتواند مزایای زیر را به همراه داشته باشد:
- رفع درد، ناراحتی و هرگونه علائم آزاردهنده ناشی از سنگ کیسه صفرا: انجام جراحی باز کیسه صفرا یا لاپاراتومی کیسه صفرا باعث میشود تا هرگونه درد و ناراحتی ناشی از سنگهای صفراوی تسکین پیدا کنند. فراموش نکنید درمان‌های محافظه‌کارانه مانند تغییر رژیم غذایی یا انجام تمرینات ورزشی خاص نمی‌توانند به رفع سنگ کیسه صفرا کمک کنند. بهترین راه انجام عمل باز کیسه صفرا است.
- عدم بازگشت سنگ کیسه صفرا: از آنجا که با انجام عمل جراحی، کیسه صفرا از بدن خارج میشود، احتمال عود مجدد بیماری وجود نخواهد داشت.
- گسترده بودن میدان دید پزشک: از آنجا که کوله سیستکتومی باز با ایجاد برش‌های روی شکم بیمار همراه است، پزشک بهتر میتواند کیسه صفرا و اعضای متصل به آن را جهت ایجاد تغییرات مشاهده کند.
معایب و خطرات کوله سیستکتومی لاپاراتومی
در کنار تمام مزایا عمل جراحی کیسه صفرا به روش باز، استفاده از این تکنیک معایبی نیز به همراه دارد به عنوان مثال:
- طولانی‌تر شدن روند بهبودی: از آنجا که این جراحی به روش باز و با ایجاد برش همراه است، روند بهبودی و دوران نقاهت بیمار طولانی‌تر خواهد بود.
- شل شدن مدفوع: اکثر افرادی که باز کیسه صفرا انجام می‌دهند می‌توانند بدون هیچ مشکلی گوارشی به زندگی خود ادامه دهند، اما در برخی افراد ممکن است تا چند روز پس از جراحی مدفوع شل شود. اگر تغییر در عادات روده یا علائم جدید بعد از جراحی ادامه داشت باید حتما با پزشک خود مشورت نمایید.
- آسیب به اندام‌های گوارشی: نشت صفرا، خونریزی، ایجاد عفونت، آسیب به اندام‌های گوارشی دیگر مانند کبد، مجرای صفراوی، روده کوچک از دیگر عوارض جراحی هستند.
- خطرات مرتبط با بیهوشی: خطرات مرتبط با بیهوشی نیز از دیگر عوارض جراحی باز کیسه صفرا محسوب میشود.
دوران نقاهت بعد از کوله سیستکتومی لاپاراتومی چه مدت خواهد بود؟
بعد از اینکه از بیمارستان مرخص شدید حدود 6 هفته طول می‌کشد تا بهبودی کامل پس از جراحی باز کیسه صفرا حاصل شود. در طی این مدت ممکن است کمی احساس درد کنید. می‌توانید برای کنترل درد از دستورالعمل‌های پزشک و داروهای تجویز شده استفاده نمایید. با این وجود بعد از گذشت ا تا 2 هفته می‌توانید فعالیت‌های معمول و روزانه خود را از سر بگیرید. البته این مدت زمان در افراد مختلف به دلایل شرایط و وضعیت سلامتی و جسمانی متفاوت خواهد بود. medlineplus
مراقبت‌های بعد از عمل باز کیسه صفرا
برای داشتن نتیجه خوب و عالی بعد عمل باز سنگ کیسه صفرا باید مراقبت‌های زیر را به دقت پیگیری نمایید:
- داروهای تجویز شده برای کنترل درد مانند استامینوفن و ایبوپروفن مصرف کنید
- داروهای خود را قبل از غذا مصرف نمایید
- از رژیم غذایی مایع و شفاف را در روزهای اولیه پس از جراحی پیروی کنید
- خوردن غذاهای سرخ شده، گوشت پرچرب، شیر چرب، پیتزا، سس، غذاهای نفخ‌دار و هر نوع خوراکی تهیه شده با چربی و روغن بعد از جراحی باز کیسه صفرا را محدود نمایید
- وعده‌های غذایی خود را کوچکتر کنید
- مایعات زیاد بنوشید
- غذاهایی را که می‌خورید به صورت مکتوب بنویسید تا به یاد آورید کدام غذا باعث ناراحتی گوارشی شما شده تا آن را کمتر در لیست برنامه غذایی خود قرار دهید
هزینه عمل باز کیسه صفرا چقدر است؟
هزینه جراحی باز کیسه صفرا به فاکتورهای متعددی بستگی دارد، بنابراین نمی‌توان یک نرخ دقیق و مشخص را برای آن تعیین نمود، اگر از بیمه‌های مختلف مانند بیمه تامین اجتماعی یا بیمه تکمیلی استفاده می‌کنید هزینه‌های شما کمتر خواهد بود. در کل برای تعیین هزینه عمل جراحی باز کیسه صفرا موارد زیر در نظر گرفته میشود:
- مهارت و تخصص پزشک: پزشکان جراحی که از تخصص، تجربه و دانش بالا برخوردار هستند، دستمزد بیشتری دارند. انتخاب پزشک ماهر و کاربلد کمک می‌کند تا شما از عوارض جراحی در امان بوده و مجبور نباشید هزینه‌های دیگری را برای رفع این عوارض پرداخت کنید.
- نوع بیمارستان و کلینیک: هزینه جراحی عمل باز سنگ کیسه صفرا در بیمارستان‌ها و کلینیک‌های خصوصی نسبت به بیمارستان‌های دولتی بیشتر است.
- نوع تجهیزات مورد استفاده: استفاده از تجهیزات و وسایل پیشرفته و به روز خود میتواند فاکتور مهم دیگری در تعیین هزینه نهایی عمل کوله سیستکتومی باشد.
کلام پایانی از حذف کیسه صفرا در جراحی لاپاراتومی
سنگ کیسه صفرا یکی از مهمترین ناراحتی‌های مرتبط با دستگاه گوارش است. اگر وجود سنگ در کیسه صفرا باعث درد و ناراحتی شما شده و انجام امور روزمره شما را مختل کرده، بهتر است هرچه زودتر برای عمل باز کیسه صفرا به پزشک مراجعه نمایید. برای انجام این عمل جراحی باز کیسه صفرا پزشک برش‌هایی روی قسمت فوقانی شکم ایجاد خواهد کرد. با انجام این جراحی کیسه صفرا به طور کامل برداشته خواهد شد، اما جای نگرانی نیست. شما می‌توانید بدون کیسه صفرا نیز مانند گذشته به زندگی خود ادامه دهید، فقط باید بیشتر از قبل مراقب رژیم غذایی‌تان باشید. با انتخاب بهترین دکتر جراح کیسه صفرا و رعایت مراقبت‌های بعد عمل شما خیلی زود می‌توانید به روال عادی زندگی خود برگردید.
دکتر حامد واثقی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، به شما کمک می کند تا بهترین روش درمانی خود را پیدا کرده و هر چه زودتر از عوارض و درد سنگ صفرا راحت شوید.
سوالات متدوال از کوله سیستکتومی کیسه صفرا به روش جراحی باز
- آیا عمل باز کیسه صفرا خطرناک است؟ خیر این یک جراحی عادی است که با برداشتن کیسه صفرا کمک می‌کند تا شما بدون درد و نگرانی مانند گذشته به زندگی خود ادامه دهید.
- چند روز بعد از جراحی باز کیسه صفرا باید در بیمارستان بمانم؟ مدت زمان اقامت شما در بیمارستان بستگی به آمادگی جسمی و فیزیکی شما دارد.
- آیا برای عمل باز کیسه صفرا از بیهوشی عمومی استفاده میشود؟ بله برای انجام عمل یک پزشک بیهوشی نیز همراه جراح شما خواهد بود.
- تا چند روز بعد از عمل باز کیسه صفرا نمی‌توانم غذا بخورم؟ بعد از جراحی ممکن است از طریق لوله داخل وریدی مایعات وارد بدن شما شود اما پس از مدت کوتاهی بنا به تجویز پزشک شما می‌توان خوردن مایعات و غذا را مطابق دستورالعمل پزشک شروع کنید.
- خوردن چه غذاهایی بعد عمل باز کیسه صفرا ممنوع است؟ بعد از جراحی باز کیسه صفرا شما بهتر است مصرف غذاهای چرب، نفخ دار، گوشت، شیر چرب و… را محدود نمایید.
