آیا توده هایی در گردنی شما، باعث نگرانی شده اند؟ آیا به دنبال اطلاعاتی در مورد علل، تشخیص و درمان آن هستید؟ این مقاله به شما کمک میکند تا با تودههای گردنی، متخصصان مربوطه و روشهای تشخیص و درمان آنها آشنا شوید. تشخیص علت توده گردنی و درمان آن میتواند کمی چالش برانگیز باشد، اما با اطلاعات درست و مراجعه به پزشک متخصص میتوانید این مسیر را با اطمینان طی کنید. ما در کلینیک ایرانیان در ادامه، به بررسی شایعترین علل ایجاد توده گردنی وروشهای تشخیصی و درمانی موجود میپردازیم.
علت ابتلا به توده گردن
تودههای گردنی، پیامآوران خاموشی هستند که از اعماق بدن خبر از تغییرات و تحولات میدهند. این تودهها میتوانند ناشی از عوامل متعددی باشند که هر یک به یک دلیل و بر اساس عواملی ایجاد می شوند.
- عفونت ها: اگه سرما خوردید، آنفولانزا گرفتید یا عفونت گوش یا گلو دارید، ممکن است غدد لنفاوی گردن شما متورم شوند و یک توده ایجاد شود. این اتفاق کاملا طبیعی است و نشان می دهد که سیستم ایمنی بدن تان در حال مبارزه با عامل عفونت زا است. این تودهها معمولا با بهبود عفونت، خودبهخود برطرف میشوند و در صورت وجود عفونت های جدی و تداوم ورم غده ها مراجعه به پزشک متخصص الزامی است.
- التهاب ها: گاهی توده گردنی نشانهای از التهاب مزمن در بدن است. مانند آتشی که زیر خاکستر پنهان شده، التهاب میتواند در اثر بیماریهای خودایمنی یا اختلالات التهابی مانند تیروئیدیت هاشیموتو ایجاد شود. این تودهها معمولاً با درمان بیماری زمینهای بهبود مییابند.
- کیست ها: کیستها مانند حفرههای کوچکی هستند که در بافتهای گردن تشکیل میشوند. این حفرهها میتوانند حاوی مایعات، هوا یا مواد دیگر باشند. کیستهای گردن معمولاً خوشخیم هستند و در صورت ایجاد ناراحتی یا تغییر اندازه، میتوانند با جراحی برداشته شوند.
- تومور ها یا رشد بیرویه سلولها: تومورها نتیجه رشد بیرویه و غیرطبیعی سلولها هستند. این تودهها میتوانند خوشخیم یا بدخیم (سرطانی) باشند. تومورهای خوشخیم معمولاً رشد آهستهای دارند و به بافتهای اطراف تهاجم نمیکنند. تومورهای بدخیم میتوانند به سرعت رشد کرده و به بافتهای اطراف تهاجم کنند و حتی به سایر قسمتهای بدن گسترش یابند (متاستاز).
علاوه بر موارد فوق، توده گردنی میتواند ناشی از عوامل دیگری مانند آسیب به گردن، سنگ غدد بزاقی، یا ناهنجاریهای مادرزادی باشد.
نحوه تشخیص توده گردن به چه روش هایی انجام میشود؟
پزشکان با بهرهگیری از روشهای تشخیصی متنوع و پیشرفته، به دنبال شناسایی ماهیت و منشأ این توده های گردن هستند. در این بخش، به بررسی روشهای تشخیصی رایج و تخصصی تودههای گردنی میپردازیم.
معاینه بالینی
اولین گام در تشخیص توده گردنی، معاینه دقیق توسط پزشک است. پزشک با لمس توده، بررسی اندازه، قوام، تحرک و حساسیت آن، اطلاعات اولیهای را درباره ماهیت توده به دست میآورد. همچنین، سوالاتی درباره سابقه پزشکی، علائم همراه و مدت زمان وجود توده مطرح میشود.
آزمایش خون
آزمایش خون میتواند به تشخیص عفونت، التهاب یا اختلالات هورمونی که ممکن است باعث ایجاد توده گردنی شوند، کمک کند. برخی از آزمایشهای خون رایج در این زمینه عبارتند از: شمارش کامل خون (CBC)، آزمایش تیروئید، آزمایشهای عملکرد کبد و کلیه.
روش های تصویربرداری
روشهای تصویربرداری به پزشک امکان مشاهده دقیقتر توده و بافتهای اطراف آن را میدهند. برخی از روشهای تصویربرداری رایج در تشخیص توده گردنی عبارتند از:
- سونوگرافی؛ روشی غیرتهاجمی و بدون درد که با استفاده از امواج صوتی تصویری از توده ایجاد میکند.
- سیتی اسکن؛ روشی که با استفاده از اشعه ایکس و کامپیوتر، تصاویر مقطعی دقیقی از گردن و توده ایجاد میکند.
- امآرآی؛ روشی که با استفاده از میدان مغناطیسی و امواج رادیویی، تصاویر بسیار دقیقی از بافتهای گردن و توده ایجاد میکند.
بیوپسی با سوزن ظریف (FNA)
در این روش، پزشک با استفاده از یک سوزن نازک، نمونه کوچکی از سلولهای توده را برای بررسی میکروسکوپی برمیدارد. این روش میتواند به تشخیص ماهیت خوشخیم یا بدخیم توده کمک کند.
بیوپسی باز
در مواردی که بیوپسی با سوزن ظریف کافی نباشد، پزشک ممکن است با انجام یک جراحی کوچک، نمونه بزرگتری از بافت توده را برای بررسی آزمایشگاهی بردارد. علاوه بر موارد گفته شده، در برخی موارد، ممکن است پزشک برای تشخیص دقیقتر توده گردنی، از روشهای دیگری مانند پت اسکن، لارنگوسکوپی یا برونکوسکوپی استفاده کند. انتخاب روش تشخیصی مناسب به عوامل مختلفی مانند اندازه، محل و نوع توده، سابقه پزشکی بیمار و نظر پزشک بستگی دارد.
درمان توده گردن به چه صورت انجام می شود؟
درمان توده گردنی به عوامل متعددی از جمله علت، اندازه، محل، نوع توده (خوشخیم یا بدخیم) و وضعیت سلامتی بیمار بستگی دارد. در این قسمت، به بررسی روشهای درمانی رایج و تخصصی تودههای گردنی میپردازیم. saudigerman
درمان دارویی
در مواردی که توده گردنی ناشی از عفونت باشد، درمان دارویی شامل آنتیبیوتیکها یا داروهای ضدویروسی میتواند موثر باشد. همچنین، در برخی از بیماریهای التهابی، داروهای ضدالتهاب یا کورتیکواستروئیدها ممکن است تجویز شوند.
روش های جراحی
جراحی یکی از روشهای اصلی درمان تودههای گردنی است. نوع جراحی به اندازه، محل و نوع توده بستگی دارد. برخی از روشهای جراحی رایج عبارتند از:
- برداشتن کامل توده: در این روش، جراح کل توده را به همراه حاشیهای از بافت سالم اطراف آن برمیدارد. این روش معمولاً برای تودههای خوشخیم و برخی از تودههای بدخیم کوچک استفاده میشود.
- برداشتن جزئی توده: در مواردی که برداشتن کامل توده ممکن نباشد، جراح ممکن است بخشی از توده را بردارد. این روش معمولاً برای تودههای بزرگ یا تودههایی که به بافتهای حیاتی اطراف چسبیدهاند، استفاده میشود.
- جراحی غدد لنفاوی گردن: در برخی از سرطانهای سر و گردن، جراح ممکن است غدد لنفاوی گردن را نیز بردارد. این روش برای جلوگیری از گسترش سرطان به سایر قسمتهای بدن انجام میشود.
پرتودرمانی و شیمیدرمانی
پرتودرمانی روشی است که در آن از اشعه ایکس با انرژی بالا برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میشود. این روش میتواند به تنهایی یا همراه با جراحی و شیمیدرمانی برای درمان سرطانهای سر و گردن استفاده شود. شیمیدرمانی روشی است که در آن از داروهای ضدسرطان برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میشود. این روش میتواند به تنهایی یا همراه با جراحی و پرتودرمانی برای درمان سرطانهای سر و گردن استفاده شود.
برای درمان توده گردن به چه دکتری مراجعه کنیم؟
تشخیص و درمان توده گردن نیازمند تخصص و تجربه است. انتخاب پزشک مناسب میتواند در روند تشخیص و درمان شما تأثیر بسزایی داشته باشد. در ادامه، متخصصانی که در حوزه توده گردن فعالیت میکنند و میتوانند به شما کمک کنند را معرفی میکنیم.
- متخصص گوش و حلق و بینی (ENT): متخصص گوش و حلق و بینی اولین خط درمان برای تودههای گردنی است. این متخصصان در تشخیص و درمان بیماریهای گوش، حلق، بینی و گردن تخصص دارند و میتوانند با معاینه و انجام آزمایشهای لازم، علت توده گردن را تشخیص دهند. در بسیاری از موارد، تودههای گردنی ناشی از عفونت یا التهاب هستند و متخصص گوش و حلق و بینی میتواند درمان مناسب را تجویز کند.
- جراح سر و گردن: اگر توده گردنی نیاز به جراحی داشته باشد، جراح سر و گردن متخصص مناسب برای انجام این جراحی است. این جراحان در برداشتن تودههای خوشخیم و بدخیم گردن، جراحی غدد لنفاوی و بازسازی ناحیه گردن پس از جراحی تخصص دارند.
- متخصص غدد درونریز و متابولیسم: در صورتی که توده گردنی مربوط به غده تیروئید باشد، مراجعه به متخصص غدد درونریز و متابولیسم ضروری است. این متخصصان در تشخیص و درمان بیماریهای غدد درونریز مانند پرکاری و کمکاری تیروئید، گواتر و سرطان تیروئید تخصص دارند.
- انکولوژیست: اگر توده گردنی سرطانی باشد، انکولوژیست (متخصص سرطان) مسئولیت درمان را بر عهده میگیرد. انکولوژیستها در درمان سرطان با استفاده از روشهای مختلف مانند شیمیدرمانی، پرتودرمانی و درمانهای هدفمند تخصص دارند.
در پایان، در صورت مشاهده هرگونه توده در ناحیه گردن، بهتر است در اسرع وقت به متخصص سر و گردن مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام تودههای گردنی میتواند شانس درمان موفقیتآمیز را افزایش دهد. به خصوص اگر توده گردنی با علائم دیگری مانند درد، مشکل در بلع، تغییر صدا یا کاهش وزن همراه باشد، مراجعه به پزشک ضروری است. برای دریافت نوبت ویزیت و مشاره با دکتر حامد واثقی، از لینک درج شده به تصویر زیر با ما در ارتباط باشید.
