سرطان تیروئید در غده‌ای به همین نام که بخشی از سیستم غدد درون ریز می‌باشد؛ ایجاد می‌شود. غده تیروئید، یک غده کوچک به شکل پروانه، در قاعده گردن می باشد که وظیفه آن تولید هورمون‌هایی برای تنظیم دمای بدن، فشار خون، ضربان قلب و متابولیسم است. سرطان تیروئید، اغلب قابل درمان بوده و برای درمان آن، از روش‌هایی همچون جراحی، شیمی درمانی، پرتودرمانی، هورمون درمانی و ید درمانی استفاده می‌گردد. سالانه حدود 2000 نفر بر اثر سرطان تیروئید، جان خود را از دست می‌دهند.
احتمال ابتلا به سرطان تیروئید در زنان، طبق مقایسه با مردان سه برابر بیشتر است. این بیماری معمولاً در زنان 30 تا 50 سال و مردان 50 تا 70 سال، بیشتر تشخیص داده می‌شود. تومور تیروئید در مواردی کودکان را نیز درگیر خود کرده است. هنگامی که سرطان تیروئید در بدن ایجاد می‌گردد؛ سلول‌های سرطانی غیرطبیعی می‌توانند سلول‌های مفید را از بین ببرند؛ همچنین آنها می‌توانند به سایر قسمت‌های بدن نیز گسترش یابند.
سرطان تیروئید انواع مختلفی دارد. اما اکثر افراد به نوع خوش خیم آن که سرطان پاپیلاری تیروئید نام دارد دچار می‌شوند. این بیماری ممکن است در ابتدا هیچ نشانه‌ای برای تشخیص نداشته باشد. اما به مرور با رشد بیشتر، می‌تواند علائمی همچون تورم گردن و تغییرات صدا را به همراه بیاورد. لازم به ذکر است که افرادی که در معرض تشعشعات مختلف هستند، احتمال ابتلا به سرطان تیروئید در آنها بیشتر است.
برای تشخیص و درمان سرطان تیروئید در مراحل اولیه، توصیه می‌شود که به طور مداوم نزد پزشک متخصص بروید و غده تیروئید خود را چک آپ کنید. این امر به شما کمک می‌کند تا در صورت بروز سرطان، به سرعت آن را شناسایی کرده و از آسیب‌های بیشتر جلوگیری کنید. در ادامه علل و علائم سرطان تیروئید و انواع روش‌های تشخیص آن را مورد بررسی قرار داده‌ایم. پس در ادامه مطلب ما را همراهی کنید.
علت ابتلا به سرطان تیروئید
سرطان تیروئید یکی از انواع سرطان، در غدد درون ریز است که به دلیل تغییر در ژنتیک سلول‌های این غده، صورت می‌گیرد. در نهایت این سلول‌هایی که دچار ناهنجاری هستند؛ تکثیر شده و توده‌هایی سرطانی را ایجاد می‌کنند. به عبارت دیگر، سرطان تیروئید رشد سلول‌هایی است که از تیروئید شروع می‌شود.
در DNA سلول‌ها، دستورالعملی وجود دارد که وظیفه سلول را مشخص می‌کند. هنگامی که سلول تبدیل به یک سلول سرطانی می‌شود، به این دلیل است که در دی نی ای سلول، اختلالات و تغییراتی ایجاد شده که باعث می‌شوند سلول بر ضد سلول‌های مفید عمل کند و آنها را نیز آلوده کند. موارد مختلفی می‌توانند باعث ایجاد جهش در سلول و سرطانی شدن ناحیه تیروئید شوند که این عوامل عبارت‌اند از: healthline
- سابقه داشتن ژن جهش یافته در خانواده
- داشتن بیماری‌هایی مربوط به تیروئید
- قرار گرفتن در معرض اشعه‌های مختلف
- ملتهب شدن تیروئید
- داشتن یک بیماری در روده به نام پولیپوز آدنوماتوز
- داشتن بیماری اکرومگالی که باعث می‌شود هورمون رشد، در بدن بیش از حد معمول تولید گردد.
- خوردن مواد حاوی ید زیاد
- ایجاد شدن عفونت ویروسی در این ناحیه
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خطرناک و معدنی، رادیکال آزاد یا هوای خیلی گرم به مدت طولانی می‌تواند به ایجاد شدن سرطان تیروئید کمک کند.
به همین علت مهم است که با تغذیه سالم و ورزش منظم، از غده تیروئید خود مراقبت کنید و برای تشخیص زود هنگام بیماری نزد پزشک متخصص بروید تا بتواند شما را راهنمای کند و برا برنامه ریزی مناسب برای درمان و تجویز داروهای مورد نیاز، بتوانید در سریع‌ترین زمان ممکن بهبود یابید.
علائم سرطان تیروئید
بیشتر سرطان‌های تیروئید، در اوایل بیماری هیچ علامت یا علائمی ایجاد نمی‌کنند. اما ممکن است با خواندن نشانه‌های زیر متوجه شوید که این بیماری را دارید؛ اما به آنها عادت کرده‌اید و تا کنون متوجه نشده‌اید. اما اگر علائم شما تغییر کرد، بدتر شد یا برایتان عادی نبود، مهم است که توسط پزشک عمومی معاینه شوید. همان‌طور که سرطان تیروئید رشد می‌کند، نشانه‌های آن پدیدار می‌گردد که عبارت‌اند از: mayoclinic
- ایجاد یک توده در قسمت جلویی، زیر سیبک گلو که معمولاً سفت می‌شود و به آرامی بزرگ‌تر می‌گردد؛ اما دردناک نیست.
- صدای خشن
- گلو درد
- درد در جلوی گردن، یا احساس فشار دادن چیزی به گردن
- گر گرفتگی صورت و قرمز شدن آن
- مدفوع نرم‌تر یا اسهال
- کاهش وزن
- تورم در گردن
- درد در جلوی گردن که گاهی اوقات تا گوش، این درد احساس می‌شود.
- گرفتگی صدا یا سایر تغییرات صدا که موقتی نیستند.
- مشکل در بلع
- مشکل در تنفس
- سرفه مداوم که به دلیل سرماخوردگی نیست.
توجه کنید که اگر بیماری تیروئیدی دارید؛ مانند گواتر، ممکن است به طور مرتب علائمی مانند این را داشته باشید. اگر هر یک از این علائم بیماری های سر و گردن را دارید، فوراً با پزشک خود صحبت کنید. بسیاری از این علائم همچنین می‌تواند ناشی از شرایط غیر سرطانی یا حتی سایر سرطان‌های ناحیه گردن باشد. توده‌های تیروئید شایع بوده و معمولاً خوش خیم هستند. با این حال، اگر هر یک از این علائم را دارید؛ مهم است که به پزشک خود مراجعه کرده؛ تا بتوان علت را پیدا کرد و در صورت نیاز به درمان آن پرداخت.
نحوه تشخیص سرطان تیروئید (بررسی روش‌های مختلف)
آزمایش‌ها و روش‌های مورد استفاده، برای تشخیص سرطان تیروئید عبارت‌اند از:
معاینه بدنی
دکتر سر و گردن شما را معاینه می‌کند تا تغییرات تیروئید مانند توده (ندول) در تیروئید را احساس کند. همچنین ممکن است پزشک در مورد سبک زندگی شما و وجود عاملین خطرزا، مانند قرار گرفتن در معرض اشعه در گذشته و سابقه خانوادگی سرطان تیروئید سؤال کند.
آزمایش خون
می‌توان عملکرد تیروئید را از طریق آزمایش‌هایی که سطح هورمون محرک تیروئید (TSH) و هورمون‌های تولید شده توسط تیروئید را، اندازه‌گیری کرد. این نتایج می‌توانند در مورد سلامت تیروئید شما، به تیم مراقبت‌های بهداشتی و پزشک معالج شما اطلاعات لازم را بدهد.
تصویربرداری سونوگرافی
برای تشخیص سرطان، پزشک از دستگاه سونوگرافی برای تصویربرداری از تیروئید شما استفاده می‌کند. سونوگرافی این امکان را به پزشک می‌دهد تا ساختار دقیق تیروئید و همچنین وجود هر نوع توده یا تغییرات غیرطبیعی را بررسی کند. اگر پزشک در تصویربرداری، تغییراتی مشکوک به سرطان مشاهده کند؛ ممکن است توصیه به انجام آزمون‌های تکمیلی، مانند بیوپسی شود تا تشخیص نهایی، قطعی داده شود. medicalnewstoday
بیوپسی
بیوپسی تیروئید، یک روش تشخیصی است که با استفاده از آن، نمونه‌های کوچکی از بافت تیروئید برای بررسی و تشخیص نمونه‌های غیرطبیعی یا سرطانی برداشته می‌شود. این فرایند به متخصصان پزشکی، کمک می‌کند تا نحوه رشد سلول‌های بافت تیروئید را بررسی کرده و تشخیص دقیق‌تری ارائه دهند. این روش معمولاً با استفاده از یک سوزن نازک، انجام می‌شود و نمونه‌های بافت برای آزمایش به آزمایشگاه ارسال می‌گردد؛ تا متخصصین پزشکی، بتوانند نتیجه آن را تحلیل کرده و تشخیص نهایی را بدهند.
اسکن رادیو ایزوتوپ
اسکن رادیو ایزوتوپ یک روش تصویربرداری پزشکی است که از یک مواد شیمیایی، حاوی ایزوتوپ‌های رادیواکتیو برای تشدید تصاویر استفاده می‌کند. این روش می‌تواند به تشخیص سرطان تیروئید کمک کند. به این دلیل که سلول‌های سرطانی تیروئید تمایل به جذب بیشتر مواد رادیواکتیو دارند. وقتی داروی حاوی ایزوتوپ به بیمار تزریق می‌شود و به تیروئید می‌رسد؛ این سلول‌های سرطانی بیشتر این دارو را جذب خواهند کرد و در تصویربرداری از آن نواحی، بازتاب بیشتری داده می‌شود.
این امر به پزشک کمک می‌کند؛ تا بتواند سلول‌های سرطانی را از سلول‌های سالم تیروئید، تفکیک کرده و در نتیجه تشخیص دقیق‌تری از اندازه تومور ارائه دهد. علاوه بر این روش‌ها پزشک از اسکن‌های دیگری مانند CT scan، MRI، اسکن PET نیز استفاده می‌کند تا متوجه شود سرطان، به سایر نقاط بدن سرایت کرده است یا خیر؟!
آزمایش ژنتیک
در برخی موارد، افراد مبتلا به سرطان تیروئید، دارای تغییرات خاص در ژن‌های خود هستند که می‌تواند از دیگر افراد معمولی، تفاوت داشته باشد. با انجام آزمایش ژنتیک، می‌توان این تغییرات را تشخیص داد و افرادی که در خطر ابتلا به سرطان تیروئید هستند را؛ شناسایی کرد. این امر می‌تواند به پیشگیری و درمان زودرس این نوع سرطان، کمک کند. این آزمایشات به ما نوع سرطان تیروئید، اندازه تومور، خوش خیم و بد خیم بودن آن را نشان می‌دهد. در نتیجه پزشک می تواند، درمورد نحوه درمان، تصمیم گیری کرده و بهترین روش درمان را برای بیمار پیش برده تا به زودی بهبودی حاصل گردد.
چگونگی تشخیص سرطان تیروئید در خانه ممکن است؟
خودآزمایی سرطان تیروئید در خانه، به افراد کمک می‌کند تا تورم مشکوک گردن را تشخیص داده و برای تشخیص زودهنگام به پزشک، مراجعه نمایند. فرد برای انجام ارزیابی گردن، به یک آینه دستی و یک لیوان آب نیاز دارید. ابتدا از یک دست برای نگه داشتن آینه استفاده کنید و آن را روی قسمت جلویی پایین گردن، بالای استخوان ترقوه و زیر حنجره قرار داده، جوری که تا نیمه گردن، قرار دارد. این ناحیه غده تیروئید است. بنابراین، نباید آن را با سیب آدم، که بالای غده تیروئید قرار دارد؛ اشتباه گرفت.
فرد باید سر را کمی به عقب خم کند تا گردن در معرض دید قرار گیرد. اکنون آب بنوشید و قورت دهید. در حین قورت دادن، هر گونه برآمدگی در ناحیه غده تیروئید را با دقت در آینه، مشاهده کنید. داشتن علائمی که در مطالب بالاتر گفته شد؛ می‌تواند به تشخیص سرطان کمک کند. وجود این علائم الزامی بر داشتن سرطان تیروئید نیست. با این حال، فردی با این علائم، ممکن است از معاینه بالینی بیشتر برای تشخیص دقیق و درمان سریع بهره‌مند شود. اگر فردی در حین معاینه خود، برجستگی یا برآمدگی را تشخیص داد؛ باید سریعا با پزشک مشورت کند. دلایل گفته شده؛ ممکن است دلیل سرطان تیروئید نباشند! به همین علت پزشک احتمالاً ارزیابی بالینی و آزمایش‌های بیشتری را برای تشخیص قطعی و برنامه‌ریزی دوره درمان انجام خواهد داد. در نتیجه مراجعه به پزشک، در اسرع وقت، از اهمیت بالایی برخوردار است.
اگر درمورد تشخیص و درمان سرطان تیروئید، تجربه‌ای دارید می‌توانید با ما در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.
