فتق زمانی رخ میدهد که بخشی از اندام داخلی، معمولاً رودهها، از طریق یک ضعف یا شکاف در دیواره عضلات به بیرون فشار میآورد. در برخی موارد، فتقهای کوچک ممکن است بدون نیاز به جراحی مدیریت شوند. درمانهای غیرجراحی شامل استفاده از کمربند فتق برای حمایت از ناحیه آسیبدیده و کاهش فشار است. فیزیوتراپی نیز میتواند با تقویت عضلات اطراف به کاهش علائم کمک کند.
تغییرات در سبک زندگی مانند کاهش وزن و پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین نیز میتواند موثر باشد. مصرف داروهای ضدالتهابی و مسکنها برای کاهش درد و التهاب نیز رایج است. تکنیکهای تنفسی و یوگا ممکن است به کاهش فشار داخلی و بهبود وضعیت فتق کمک کنند. در نهایت، مشاوره با پزشک برای ارزیابی وضعیت و تعیین بهترین روش درمانی ضروری است. شما می توانید برای دریافت نوبت با دکتر واثقی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و بهترین جراح فتق، از طریق شماره لینک شده به تصویر زیر، با ما در ارتباط باشید.
روشهای درمانی غیرجراحی فتق
روشهای درمانی غیرجراحی برای فتق اغلب زمانی مورد بررسی قرار میگیرند که جراحی فوری ضروری نباشد، یا زمانی که بیماران به دنبال گزینههای جایگزین هستند. ذکر این نکته ضروری است که هیچکدام از این روشها موجب درمان فتق نمی شوند و تنها این روش ها بر مدیریت علائم و جلوگیری از بدتر شدن فتق تمرکز دارند. ازجمله:
- تغییر شیوه زندگی؛ تغییر در رژیم غذایی و ورزش، میتواند به کاهش فشار روی ناحیه شکم کمک کند و بهطور بالقوه علائم فتق را کاهش دهد. حفظ وزن سالم، اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین و خوردن یک رژیم غذایی با فیبر بالا، از استراتژیهای کلیدی هستند.
- کمربند فتق؛ این کمربند حمایتی، فشار ملایمی به فتق وارد میکند و آن را در جای خود نگه میدارد. آنها میتوانند تسکین موقتی را بهخصوص در طول فعالیت بدنی ایجاد کنند. با این حال، این کمربندها یک راهحل دائمی نیستند و ممکن است با استفاده طولانی مدت ناراحت کننده باشند.
- فیزیوتراپی؛ تقویت عضلات اطراف محل فتق از طریق تمرینات هدفمند، میتواند تا حدودی تسکین دهد. این روش غیرتهاجمی است اما در فتقهای اولیه موثرتر است و ممکن است برای فتقهای بزرگتر موثر نباشد.
- مصرف دارو؛ مسکنهای بدون نسخه یا داروهای ضد التهابی میتوانند به مدیریت ناراحتی فتق کمک کنند. با اینکه مصرف دارو یک رویکرد ساده و در دسترس است، اما به جای مشکل اساسی، فقط به علائم میپردازد.
- طب سوزنی؛ برخی بیماران از طریق طب سوزنی از درد و ناراحتی ناشی از فتق تسکین مییابند. این یک رویکرد کلی است که ممکن است فتق را بهبود بخشد، اما اثربخشی آن متفاوت است و در طب متعارف پذیرفته نشده است.
- استفاده از کمپرس سرد و گرم ؛ این روش برای کاهش درد و التهاب مؤثر است. این رویکرد نیز اثر موقت دارد و مشکل اصلی را حل نمیکند.
در حالی که روشهای غیرجراحی میتوانند باعث تسکین و بهبود کیفیت زندگی شوند، اما معمولاً اقدامات موقتی هستند. جراحی اغلب قطعیترین راهحل برای فتق است، بهویژه هنگامی که علائم بدتر میشوند. clevelandclinic
رژیم غذایی مناسب برای کاهش علائم فتق
تغذیه مناسب میتواند نقش کلیدی در مدیریت علائم فتق و جلوگیری از بدتر شدن آنها داشته باشد. خوردن یک رژیم غذایی متعادل و غنی از فیبر بسیار مهم است. غذاهای پرفیبر مانند میوهها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات، به جلوگیری از یبوست کمک میکنند و باعث کاهش فشار در حین حرکات روده میگردد – فعالیتی که میتواند فتق را تشدید کند. هیدراتاسیون کافی نیز برای حفظ هضم آرام و جلوگیری از یبوست مهم است. توصیه میشود به جای وعدههای غذایی بزرگ، وعدههای غذایی کوچکتر و مکرر مصرف کنید؛ زیرا این کار میتواند فشار روی دیواره شکم را کاهش دهد و علائم رفلاکس را به حداقل برساند. از غذاهایی که باعث رفلاکس اسید یا نفخ میشوند، مانند غذاهای چرب، غذاهای تند و نوشیدنیهای گازدار خودداری کنید. medicinenet
علاوه بر موارد گفته شده، حفظ وزن سالم ضروری است. زیرا اضافه وزن، فشار روی شکم را افزایش میدهد و به طور بالقوه علائم فتق را بدتر میکند. ترکیب تغذیه مناسب با ورزش منظم و ملایم، میتواند به دستیابی و حفظ وزن سالم کمک کند، در نتیجه فشار روی محل فتق را کاهش داده و سلامت کلی گوارش را ارتقا میدهد.
ورزشها و تمرینات مفید برای فتق
ورزشهایی که برای افراد مبتلا به فتق یا بهبودی پس از آن مفید هستند، بر تقویت هسته مرکزی و بهبود قدرت کلی بدن، بدون وارد کردن فشار بیش از حد به ناحیه آسیبدیده تمرکز دارند. از جمله:
- پیادهروی؛ پیادهروی یک ورزش کم تاثیر است که برای افراد مبتلا به فتق بسیار مفید است. این ورزش باعث تقویت گردش خون، مدیریت وزن و به آرامی عضلات شکم را بدون فشار بیش از حد بر آنها تقویت میسازد. پیادهروی منظم میتواند تناسب اندام کلی را بهبود بخشد و از روند بهبودی حمایت کند.
- شنا؛ شنا یکی دیگر از تمرینات عالی کم ضربه است. شناوری آب، فشار روی فتق را کاهش میدهد، در حالی که مقاومت ارائه شده توسط آب به تقویت ملایم عضلات کمک میکند. شنا یا ایروبیک در آب میتواند سلامت قلب و عروق و تون عضلانی را بدون تشدید فتق افزایش دهد.
- کج شدن لگن، کج شدن لگن یک تمرین هدفمند برای تقویت عضلات مرکزی بدن، بهویژه قسمت پایین شکم است که میتواند به مدیریت و پیشگیری از فتق کمک کند. با دراز کشیدن به پشت با زانوهای خم شده و به آرامی کج کردن لگن به سمت بالا در حالی که عضلات شکم را سفت میکنید، میتوانید با خیال راحت قدرت خود را افزایش دهید.
- لغزش ساق پا؛ لغزش پا شامل خوابیدن به پشت با زانوهای خم شده است، سپس به آرامی یک پا را صاف به بیرون بلغزانید در حالی که پای دیگر را خم نگه میدارید. این تمرین روی شکم ملایم است اما در حفظ قدرت مرکزی بدون فشار بر فتق موثر است.
دیگر ورزشهای مفید برای درمان فتق بدون خونریزی
- پروانه کشش
- کشش فلکسور هیپ زانو
- استرچ چهارگانه ایستاده
- کشش همسترینگ
- حرکت سگ پرنده
- پلانک
استفاده از داروهای طبیعی در درمان فتق
استفاده از داروهای طبیعی برای درمان فتق، در درجه اول بر مدیریت علائم و حمایت از روند بهبودی بدن متمرکز است. در حالی که جراحی اغلب برای ترمیم ضروری است، اما درمانهای طبیعی میتوانند به کاهش ناراحتی و جلوگیری از بدتر شدن آن کمک کنند. درمانهای گیاهی مانند بابونه، گل ختمی، ریشه شیرین بیان و زنجبیل، بهدلیل خواص ضد التهابی و تسکین دهنده خود شناخته شدهاند و بهطور بالقوه درد و تورم را کاهش میدهند. rollinghillsmedical
مدیریت درد و ناراحتی ناشی از فتق
مدیریت درد و ناراحتی ناشی از فتق، معمولاً شامل ترکیبی از درمانهای پزشکی و تغییرات سبک زندگی است. در ابتدا، مسکنهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن ممکن است برای کاهش درد و التهاب توصیه شوند. پوشیدن یک کمربند فتق میتواند با به حداقل رساندن فشار روی ناحیه آسیبدیده تسکین دهد، اگرچه این معمولاً یک راهحل موقت است. همچنین اصلاح شیوه زندگی، مانند پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین، حفظ وزن سالم و خوردن یک رژیم غذایی با فیبر بالا، میتواند از بدتر شدن علائم جلوگیری کند. ورزشهای ملایم، تحت راهنمایی یک پزشک، ممکن است به تقویت عضلات اطراف فتق نیز کمک کند. webmd
در موارد شدیدتر، یا زمانی که درمانهای محافظه کارانه با شکست مواجه میشوند، ممکن است برای ترمیم فتق و ایجاد تسکین طولانیمدت، جراحی لازم باشد.
نقش تغییرات سبک زندگی در درمان فتق
تغییرات سبک زندگی نقش مهمی در مدیریت و پیشگیری از فتق، بهویژه در پیشگیری از عود آن پس از جراحی دارد. حفظ وزن سالم ضروری است، زیرا چربی اضافی بدن فشار بر دیواره شکم را افزایش میدهد که میتواند باعث تشدید یا ایجاد فتق شود. ترکیب یک رژیم غذایی متعادل و غنی از فیبر، به جلوگیری از یبوست کمک میکند و فشار وارده بر شکم در حین اجابت مزاج را کاهش میدهد. علاوهبر این، اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین یا تمرین تکنیکهای بلند کردن مناسب میتواند از فشار غیرضروری بر عضلات شکم جلوگیری کند. ترک سیگار نیز مهم است زیرا سیگار باعث ضعیف شدن بافتهای همبند و اختلال در بهبودی پس از جراحی میشود. vivehealth
همچنین ورزش منظم میتواند عضلات شکم را تقویت کند و احتمال تشکیل فتق را کاهش دهد. با اتخاذ این تغییرات در شیوه زندگی، افراد میتوانند علائم فتق را بهطور موثرتری مدیریت کنند.
چه موقع باید به جراحی فتق فکر کرد؟
عمل فتق زمانی باید در نظر گرفته شود که فتق باعث بروز علائم شدید یا مشکلات بهداشتی جدی شود. علائمی مانند درد شدید، احساس سوزش، یا تورم قابل توجه در ناحیه فتق، میتواند نشانهای از نیاز به جراحی باشد. اگر فتق بهطور پیوسته بزرگتر شود یا به فعالیتهای روزمره و کیفیت زندگی فرد آسیب بزند، مشاوره با پزشک برای ارزیابی جراحی ضروری است.
همچنین، اگر فتق باعث بروز عوارضی مانند انسداد روده یا strangulation (فشار بر روی بافتهای اطراف) شود، جراحی بهعنوان یک گزینه فوری مطرح میشود. بهطور کلی، پزشک با ارزیابی وضعیت عمومی و علائم فرد، تصمیمگیری خواهد کرد که آیا جراحی فتق مناسب است یا نه. lsc-ms
درمان فتق با روشهای غیرجراحی
فتق زمانی رخ میدهد که بافتی از بدن از طریق ناحیهای ضعیف یا آسیبدیده در دیواره عضلانی بیرون میزند. روشهای غیرجراحی درمان فتق شامل تغییرات در سبک زندگی، استفاده از کمربندهای شکمی، فیزیوتراپی، طب سوزنی، مصرف دارو و تمرینات خاص برای تقویت عضلات شکم میشود. تغییرات در رژیم غذایی، پرهیز از فعالیتهای سنگین و کاهش وزن نیز میتوانند به کاهش علائم کمک کنند. با این حال، برای مدیریت مؤثر فتق و پیشگیری از عوارض، مشاوره با یک پزشک متخصص ضروری است. پزشک میتواند وضعیت فتق را ارزیابی کرده و بهترین گزینههای درمانی را پیشنهاد کند.
دکتر حامد واثقی، فوق تخصص جراحی کولورکتال، لاپاروسکوپی و گوارش می باشند. ایشان در زمینههای مختلف درمان و جراحی فتق تخصص دارند. اگر نیاز به مشاوره یا درمان در این حوزهها دارید، میتوانید از طریق راههای ارتباطی زیر با ایشان مشورت کنید:
آدرس مطب: تهران. خیابان ولیعصر. بالاتر از میرداماد. خیابان بهرامی. پلاک ۹۴ واحد ۱۰۴
شماره تماس: 02188196746 – 09391013131
