سرطان معده، که به تومورهای بدخیم در معده اشاره دارد؛ یکی از انواع سرطان هاست که می تواند به دلایل مختلفی از جمله سبک زندگی، ژنتیک و عفونت های خاص به وجود آید. درمان قطعی این بیماری بستگی به مرحله تشخیص، سلامت کلی بیمار و ویژگی های خاص تومور دارد. روش های درمانی متداول شامل جراحی برای برداشتن تومور، شیمی درمانی برای نابودی سلول های سرطانی، پرتودرمانی برای تخریب DNA سلول های سرطانی و درمان های هدفمند که به مقابله با ویژگی های خاص سلول های سرطانی می پردازند؛ می باشند.
انتخاب روش درمانی به دقت و با توجه به وضعیت فردی هر بیمار انجام می شود و همکاری نزدیک بین پزشک و بیمار در این فرایند حیاتی است. هر چند درمان قطعی برای همه موارد سرطان معده وجود ندارد؛ اما با تشخیص زود هنگام و درمان مناسب، امکان کنترل بیماری و بهبود کیفیت زندگی بیماران وجود دارد.
میانگین سنی افراد مبتلا به سرطان معده، هنگام تشخیص 68 سال است. خطر ابتلا به سرطان معده در طول زندگی در مردان (از هر 100 نفر، 1نفر) بیشتر از زنان (از هر 155 نفر، 1 نفر) است.
روش های درمان سرطان معده کدامند؟
درمان سلول های سرطانی در معده بسته به مرحله بیماری، وضعیت سلامتی بیمار و ویژگی های خاص تومور متفاوت است. روش های اصلی درمان شامل موارد زیر می باشند.
- جراحی: این روش اغلب برای برداشتن تومور و بخشی از معده و گاهی اوقات غدد لنفاوی اطراف به کار می رود. در مراحل پیشرفته تر، جراحی ممکن است شامل برداشتن کل معده (گاسترکتومی کامل) شود.
- شیمی درمانی: در این روش از داروهای خاصی برای کشتن سلول‌های سرطانی معده استفاده می‌کند. شیمی درمانی می تواند قبل از جراحی (برای کوچک کردن تومور)، پس از جراحی (برای از بین بردن هرگونه سلول سرطانی باقی مانده) یا به عنوان درمان اصلی در مواردی که جراحی ممکن نیست؛ استفاده شود.
- پرتودرمانی: در این روش، از تابش انرژی بالا برای از بین بردن سلول های بدخیم در معده استفاده می شود. پرتودرمانی معمولا همراه با شیمی درمانی و گاهی اوقات قبل یا بعد از جراحی معده انجام می شود.
- ایمونوتراپی؛ این روش از داروهایی استفاده می کند که سیستم ایمنی بدن را تقویت می کنند تا بهتر بتواند علیه سلول‌های سرطانی معده مبارزه کند.
داروهای شیمی درمانی سرطان معده
در شیمی درمانی سرطان معده، انواع مختلفی از داروها ممکن است استفاده شوند. این داروها می‌توانند به تنهایی یا در ترکیب با یکدیگر به کار گرفته شوند. در ادامه برخی از رایج‌ترین داروهای شیمی‌درمانی که در درمان سرطان معده استفاده می‌شوند را بررسی می کنیم.
- فلوروپیریمیدین‌ها: مانند فلوئورواوراسیل (5-FU) و کاپسیتابین (زلودا)، این داروها معمولا پایه درمان شیمی درمانی برای سرطان معده هستند.
- پلاتین‌ها: مانند سیسپلاتین و اکسالی‌پلاتین، این داروها باعث ایجاد آسیب به DNA سلول های سرطانی شده و مانع از تکثیر آنها می شوند.
- تاکسان‌ها: مانند دوسی‌تاکسل (تاکسوتر) و پاکلی‌تاکسل، این داروها با مهار تقسیم سلولی به مبارزه با سلول های سرطانی معده کمک می کنند.
- ایرینوتکان: یکی دیگر از داروهای شیمی‌درمانی است که ممکن است برای سرطان معده استفاده شود.
- تراستوزوماب (هرسپتین): برای بیمارانی که تومورشان بیش‌باری HER2 دارد. این دارو به هدف قرار دادن سلول‌های سرطانی با بیان بالای HER2 می پردازد.
- راموسیروماب: یک آنتی‌بادی منوکلونال است که ممکن است به تنهایی یا همراه با دیگر داروهای شیمی‌درمانی استفاده شود.
درمان سرطان معده با طب سنتی
سرطان معده با استفاده از طب سنتی یک موضوع پیچیده است که نیاز به توجه و دقت دارد. اگرچه برخی از روش‌های طب سنتی ممکن است به عنوان روش های کمکی در کنار درمان‌های پزشکی مدرن برای کاهش علائم یا بهبود کیفیت زندگی استفاده شوند، اما تاکید می شود که آنها نباید جایگزین درمان‌های استاندارد پزشکی شوند. در ادامه به برخی از جنبه‌های مرتبط با استفاده از طب سنتی در درمان سرطان معده و جلوگیری از رشد سلول‌های سرطانی در معده اشاره می‌کنیم.
اثرات شیرین بیان در جلوگیری از رشد سلول های بدخیم در معده
شیرین بیان، گیاهی با تاریخچه طولانی در فرهنگ ایرانی، دارای ریشه‌های عمیق با پوست قهوه‌ای تیره و مغز زردرنگ است. طعم این گیاه با توجه به گونه‌های مختلف متفاوت است و دارای یک طعم شیرین خاص و متمایز است. این گیاه برای تقویت عمومی بدن، جلوگیری از پیری زودرس و بهبود سلامت دستگاه گوارش، به ویژه معده مفید است. همچنین، به عنوان ملین عمل کرده و در درمان زخم و التهاب دهان کاربرد دارد. به ویژه برای سالمندانی که از دندان مصنوعی استفاده می‌کنند.
شیرین بیان همچنین به کاهش ورم معده، تسکین تنگی نفس، درمان سوءهاضمه و نفخ شکم کمک می‌کند و گفته می شود که خاصیت ضدسرطانی، به ویژه برای سرطان معده دارد. علاوه بر این، برای تقویت چشم و رفع سردرد نیز مفید است. برای این منظور، توصیه می شود که ۲ گرم ریشه پودر شده شیرین بیان را با یک گرم شکر و یک گرم رازیانه ترکیب کرده؛ در آب خیسانده و روزانه مصرف کنید.
خواص و اثرات زنجبیل در درمان سرطان معده
زنجبیل به عنوان یکی از مؤثرترین داروهای گیاهی در مبارزه با سرطان معده شناخته می شود. این گیاه، که به وفور به عنوان ادویه و دارو مصرف می شود؛ در درمان مشکلات گوناگونی مانند تهوع، اسهال خونی، سوزش معده، نفخ، از دست دادن اشتها، عفونت‌ها، سرفه و برونشیت کاربرد دارد. تحقیقات عملی نشان داده‌اند که زنجبیل خواص ضدسرطانی قوی، به ویژه در برابر سرطان های دستگاه گوارش دارد.
علاوه بر موارد گفته شده؛ روش‌های کاهش استرس مانند مدیتیشن، یوگا و تکنیک های آرام سازی می توانند به کاهش برخی علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک کنند. برخی راهکارهای دیگر مانند طب سوزنی و ماساژ، که ممکن است به تسکین درد و کاهش استرس کمک کند؛ نیز در زمان بیماری توصیه می شود.
درمان سرطان معده با جراحی
جراحی یکی از روش های اصلی درمان سرطان معده است و معمولا در مراحل اولیه بیماری یا اوایل رشد سلول های بدخیم در معده، به کار گرفته می شود. هدف از جراحی، حذف تومور و بخشی از بافت معده که تحت تاثیر سرطان قرار گرفته است؛ می باشد. در ادامه به توضیح بیشتر در مورد جراحی سرطان معده می پردازیم:
- گاسترکتومی جزئی یا فراگیر؛ در این نوع جراحی، بخشی از معده که حاوی تومور است؛ به همراه بافت های اطراف آن برداشته می شود. اگر تومور در قسمت بالایی معده قرار داشته باشد؛ ممکن است بخشی از مری نیز برداشته شود.
- گاسترکتومی کامل؛ در صورتی که سرطان در بیشتر نقاط معده گسترده شده باشد؛ ممکن است کل معده برداشته شود. پس از برداشتن کامل معده، روده کوچک به مری متصل می شود تا عملکرد هضم ادامه یابد.
- برداشتن غدد لنفاوی؛ معمولا در طی جراحی سرطان معده، غدد لنفاوی اطراف معده نیز برداشته می شوند تا از گسترش بیماری معده جلوگیری شود.
- جراحی لاپاروسکوپی؛ در برخی موارد، می توان از روش های کم تهاجمی مانند جراحی لاپاروسکوپی استفاده کرد که باعث کاهش درد و سرعت بخشیدن به روند بهبودی می شود.
طول عمر بیماران سرطان معده پس از جراحی
طول عمر بیماران مبتلا به سرطان معده، پس از جراحی به عوامل متعددی بستگی دارد. این عوامل شامل مرحله سرطان در زمان تشخیص، وسعت جراحی، وجود یا عدم وجود سرطان در غدد لنفاوی، سلامت کلی بیمار و پاسخ بدن بیمار به درمان‌های دیگر مانند شیمی درمانی یا پرتو درمانی می باشد. در ادامه به توضیح مختصری درباره فاکتورهای مهم در طول عمر بیماران سرطانی اشاره می کنیم:
- مرحله سرطان؛ طول عمر بیمارانی که سرطان آنها در مراحل اولیه تشخیص داده شده و به دیگر نقاط بدن گسترش نیافته؛ معمولا بیشتر است. اگر جراحی بتواند تمام سلول‌های سرطانی را حذف کند؛ شانس زنده ماندن بیشتر می شود.
- وضعیت غدد لنفاوی؛ وجود سلول های سرطانی در غدد لنفاوی نزدیک معده می تواند بر پیش آگهی بیماری تأثیر بگذارد. هرچه تعداد غدد لنفاوی درگیر بیشتر باشد؛ درمان سخت تر و عمر بیمار کوتاه تر است.
- پاسخ به درمان های دیگر؛ بیمارانی که به درمان های تکمیلی مانند شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی پاسخ مثبت نشان می دهند؛ ممکن است طول عمر بیشتری داشته باشند.
- سلامت کلی و سبک زندگی؛ وضعیت سلامت کلی بیمار و عواملی مانند سن، تغذیه و فعالیت فیزیکی نیز می توانند بر طول عمر بیمار تأثیر بگذارند.
به طور کلی، آمار بقا و طول عمر هر بیمار برای سرطان معده به طور قابل توجهی بستگی به مرحله سرطان دارد. به عنوان مثال، برای طول عمر بیماران سرطان بازه های ۵ ساله در نظر گرفته می شود. برای سرطان هایی که در مراحل اولیه تشخیص داده می شوند؛ طول عمر بیمار بیش از ۵ سال است.
نکات پایانی درباره سرطان معده
سرطان معده در مراحل اولیه به سختی قابل تشخیص است. اما اگر روزی دچار سوء هاضمه و درد بالای شکم شدید؛ سریعا به پزشک مراجعه کنید تا آزمایشات تخصصی تری برایتان تجویز کند. با پیشرفته تر شدن بیماری، علائمی مثل کاهش وزن ناخواسته، استفراغ خون و مدفوع سیاه را مشاهده می‌کنید. برای جلوگیری از ابتلا به سرطان معده باید رژیم غذایی غنی از میوه ها و سبزیجات مصرف کنید. سیگار را ترک کرده و غذاهای دودی و شور را کمتر مصرف نمایید.
سرعت و موفقیت درمان این بیماری به مواردی نظیر مرحله تشخیص، وسعت گسترش سرطان و پاسخ بدن به درمان‌ها بستگی دارد. تشخیص زود هنگام از طریق آگاهی از علائم و انجام غربالگری های منظم، می تواند به افزایش شانس درمان موفقیت‌آمیز کمک کند. درمان معمولا شامل ترکیبی از جراحی، شیمی‌درمانی، پرتودرمانی و گاهی اوقات درمان های هدفمند است.
سوالات متداول از سرطان معده
- علائم اصلی سرطان معده چیست؟ علائم سرطان معده می تواند شامل درد یا ناراحتی در ناحیه معده، احساس پری یا سنگینی بعد از خوردن، کاهش اشتها، کاهش وزن بدون دلیل، حالت تهوع و استفراغ، وجود خون در استفراغ یا مدفوع و خستگی مزمن باشد.
- گزینه‌های درمانی برای سرطان معده چه هستند؟ درمان سرطان معده ممکن است شامل جراحی برای برداشتن تومور، شیمی‌درمانی، پرتودرمانی، درمان‌های هدفمند و ایمونوتراپی باشد.
- چگونه سرطان معده تشخیص داده می شود؟ تشخیص سرطان معده معمولا با استفاده از آندوسکوپی، بیوپسی (برداشتن نمونه بافت برای بررسی در آزمایشگاه) سی‌تی اسکن، اولتراسوند و آزمایشات خون انجام می شود.
