فیشر یا شقاق مقعدی، یک ترک یا زخم کوچک در پوشش داخلی مقعد است که می‌تواند باعث درد شدید و خونریزی شود. این مشکل اغلب به‌دلیل یبوست مزمن، عبور مدفوع سفت یا حرکات مکرر روده ایجاد میشود و اگر درمان نشود، ممکن است تبدیل به یک مشکل طولانی‌مدت شود. اما خبر خوب این است که رژیم مناسب برای درمان فیشر، می‌تواند نقشی کلیدی در بهبود این بیماری داشته باشد. با مصرف مواد غذایی سرشار از فیبر، آبرسانی کافی و انتخاب خوراکی‌هایی که التهاب را کاهش می‌دهند، می‌توان بهبود زخم را تسریع کرد و از بازگشت آن جلوگیری نمود. در ادامه این مقاله از وبسایت دکتر واثقی، بهترین مواد غذایی برای درمان شقاق را معرفی می‌کنیم.
مواد غذایی مناسب برای درمان شقاق
برای درمان شقاق مقعدی، مصرف مواد غذایی مناسب، می‌تواند به بهبود علائم و تسریع فرآیند بهبود کمک کند. برخی از مواد غذایی موثر و رژیم مناسب برای درمان فیشر، شامل موارد زیر هستند:
پاپایا
پاپایا سرشار از آنزیم‌هایی است که به بهبود هضم کمک می‌کنند. تحقیقات نشان داده‌اند که مکملی به نام Caricol که از پاپایا تهیه شده، می‌تواند یبوست و نفخ را در افرادی که مشکلات گوارشی دارند، کاهش دهد. علاوه‌بر این، پاپایا به‌دلیل داشتن 88 درصد آب، به تأمین آب بدن کمک می‌کند و می‌تواند از یبوست ناشی از کم‌آبی جلوگیری کند. البته، زیاده‌روی در مصرف پاپایا توصیه نمی‌شود؛ زیرا فیبر زیادی دارد. برخی افراد پس از مصرف بیش از حد فیبر، دچار ناراحتی‌های گوارشی می‌شوند. یک عدد پاپایای بزرگ حدود 13 گرم فیبر دارد که تقریباً نیمی از نیاز روزانه زنان و یک‌سوم نیاز روزانه مردان را تأمین می‌کند.
لیمو
لیموترش سرشار از ویتامین C است. فقط آب یک لیمو می‌تواند ۲۱ درصد از نیاز روزانه بدن به این ویتامین را تأمین کند. ویتامین C یک آنتی‌اکسیدان قوی است که به ساخت کلاژن و حفظ سلامت پوست کمک می‌کند. همچنین در روند بهبود زخم‌ها نقش دارد و کمبود آن می‌تواند این روند را مختل کند. از آنجایی که این ویتامین در بدن ذخیره نمی‌شود، باید هر روز مقدار کافی از آن را مصرف کنید. اضافه کردن آبلیمو به آب یا چای، نه‌تنها به تأمین ویتامین C کمک می‌کند؛ بلکه باعث آبرسانی بدن شده و یک رژیم مناسب برای درمان فیشر محسوب میشود.
موز
موز منبع خوبی از فیبر است و می‌تواند به رفع یبوست کمک کند. تحقیقات نشان داده‌اند که ۷۷ درصد از افراد مبتلا به یبوست، با افزایش مصرف فیبر، مدفوع نرم‌تر و حرکات روده‌ای منظم‌تری داشتند. یک موز متوسط حاوی ۳ گرم فیبر است که به تأمین نیاز روزانه بدن کمک می‌کند. میزان توصیه شده مصرف فیبر روزانه برای مردان ۳۸ گرم و برای زنان ۲۵ گرم است. اما باید به میزان رسیده بودن موز دقت کرد؛ چون موز نارس حاوی نشاسته مقاومی است که هضم آن سخت‌تر بوده و می‌تواند یبوست را بدتر کند. هرچه موز بیشتر برسد، میزان این نشاسته کاهش می‌یابد.
بلغور جو دوسر
بلغور جو دوسر سرشار از فیبر محلول است که به حفظ رطوبت مدفوع کمک می‌کند و یک رژیم مناسب برای درمان فیشر محسوب میشود. این ویژگی می‌تواند از خشکی مدفوع جلوگیری کند، که یکی از دلایل شایع شقاق مقعدی است. مصرف منظم جو دوسر و سایر غذاهای حاوی فیبر محلول، باعث نرم شدن مدفوع و حرکت راحت‌تر آن در روده میشود.
علاوه‌بر این، جو دوسر حاوی ترکیباتی به نام آونانترامید است که خاصیت ضدالتهابی دارند. از بین بردن التهاب، بخش مهمی از درمان شقاق محسوب میشود و این مواد طبیعی می‌توانند در این فرآیند مؤثر باشند.
شیر
شیر یکی از مواد غذایی رایج در طب آیورودا برای درمان شقاق محسوب میشود و معمولاً همراه با گیلاس برای بهبود یبوست توصیه میشود. اما اینکه آیا شیر واقعاً به درمان شقاق کمک می‌کند یا نه، به واکنش بدن هر فرد بستگی دارد.
شیر پرچرب حاوی اسید لینولئیک کونژوگه (CLA) است که نوعی اسید چرب محسوب میشود. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که مکمل‌های CLA می‌توانند التهاب را کاهش دهند، اما برخی مطالعات دیگر نتیجه‌ای کاملاً برعکس را گزارش کرده‌اند. علاوه‌بر این، برخی از پژوهش‌های قدیمی، مصرف زیاد شیر را با افزایش خطر یبوست و شقاق مرتبط دانسته‌اند. در مطالعه‌ای که روی ۶۰ کودک انجام شد، مشخص شد که مصرف بیشتر شیر می‌تواند باعث یبوست و شقاق شود. در پژوهشی دیگر، ۶۹ درصد از افرادی که برای چهار هفته شیر را از رژیم غذایی خود حذف کردند، بهبود شقاق را تجربه کردند، اما بیش از ۲۰ درصد از آن‌ها پس از بازگرداندن شیر به رژیم غذایی خود، دوباره دچار مشکل شدند.
محققان معتقدند که این موضوع بیشتر در افرادی دیده میشود که به پروتئین شیر حساسیت دارند. همچنین، نباید فراموش کرد که شیر فاقد فیبر است و رژیم غذایی کم فیبر یکی از اصلی‌ترین دلایل یبوست محسوب میشود. با این حال، نوشیدن یک لیوان شیر گرم قبل از خواب، ممکن است به آرامش و استراحت کمک کند.
غذاهای غنی از پروبیوتیک
کشک در طب آیورودا به‌عنوان ماده غذایی برای بهبود عملکرد دستگاه گوارش و کمک به حرکات منظم و بدون درد روده معرفی شده است. این خاصیت کشک به‌دلیل وجود پروبیوتیک‌ها در آن است. کشک از ترکیب شیر جوشیده با اسیدی مانند آبلیمو یا سرکه تهیه میشود. باکتری‌های زنده موجود در آن، لاکتوز را به اسید لاکتیک تبدیل می‌کنند. برخی از انواع پروبیوتیک‌ها می‌توانند به کاهش یبوست کمک کنند، اما همه کشک‌ها این خاصیت را ندارند. به‌ویژه کشک‌های خانگی ممکن است خواص پروبیوتیکی متناقضی داشته باشند و همیشه برای سلامت گوارش مفید نباشند.
اگر قصد دارید از فواید پروبیوتیک‌ها بهره ببرید، گزینه‌هایی مانند ماست حاوی باکتری‌های زنده، کلم ترش، میسو و کیمچی انتخاب‌های بهتری هستند.
حبوبات
لوبیا، نخود و عدس، سرشار از روی هستند؛ ماده‌ای معدنی که در بهبود زخم نقش کلیدی دارد. در واقع، کمبود روی می‌تواند باعث آسیب بافتی شود. برای افزایش جذب این ماده، بهتر است حبوبات را قبل از مصرف بخیسانید، گرم کنید یا جوانه بزنید. یک فنجان لوبیا، نخود و عدس به ترتیب ۱۱، ۱۴ و ۲۰ درصد نیاز روزانه بدن به روی را تأمین می‌کنند.
علاوه‌بر روی، حبوبات منبع عالی فیبر نیز هستند. فیبر به نرم شدن مدفوع و تنظیم حرکات روده کمک کرده و از بروز شقاق جلوگیری می‌کند. یک فنجان لوبیا می‌تواند بین ۱۱ تا ۱۶ گرم فیبر مورد نیاز بدن را تأمین کند.
بهترین رژیم غذایی برای درمان فیشر و بهبود علائم آن
رعایت رژیم غذایی مناسب، قطعاً می‌تواند تأثیر قابل توجهی در بهبود فیشر داشته باشد، اما در صورتی که علائم شدیدتری مانند درد شدید، خونریزی مداوم یا عدم بهبود مشاهده شود، تغییرات غذایی به تنهایی ممکن است کافی نباشد. در چنین مواردی، مراجعه به دکتر واثقی به‌عنوان یک فوق تخصص با تجربه در زمینه درمان مشکلات مقعدی، می‌تواند راه‌حل‌های مؤثر و پیشرفته‌ای را ارائه دهد.
دکتر واثقی با استفاده از روش‌های تخصصی و درمان‌های شخصی سازی شده، می‌تواند به شما کمک کند تا بهبود بیشتری را تجربه کرده و از این مشکل رهایی یابید. بنابراین، اگر علائم شما شدت پیدا کرده یا بهبودی حاصل نمی‌شود، مشاوره و درمان تحت نظر ایشان، می‌تواند گام مهمی در مسیر بهبودی شما باشد.
