آپاندیس اندامی کوچکی است که در محل اتصال روده کوچک و بزرگ (دقیقا سمت راست بدن و زیر شکم) قرار دارد و به طور کلی در سیستم ایمنی نقش دارد. در برخی موارد در صورت التهاب این عضو، عمل آپاندیس انجام می شود. علاوه بر این، برخی منابع علمی می گویند آپاندیس ممکن است به عنوان یک خانه امن برای باکتری ها عمل کند که موجب بازسازی روده با میکروب های مفید پس از بیماری های گوارشی می شوند. در صورت بروز اپاندیست و جراحی آپاندیس افراد می توانند بدون آپاندیس خود زندگی عادی و سالمی داشته باشند؛ زیرا برداشتن آن از طریق آپاندکتومی یک روش جراحی رایج است و مشکلی برای فرد ایجاد نمی کند.
عمل آپاندیس چیست؟
جراحی آپاندیس که به عنوان آپاندکتومی شناخته می شود، روشی است که برای برداشتن آپاندیس، اندام کوچکی که در سمت راست پایین شکم قرار دارد، انجام می شود. این جراحی معمولا در موارد آپاندیسیت، یک بیماری التهابی آپاندیس که اغلب به دلیل انسداد یا عفونت ایجاد می شود، ضروری است. در صورت عدم درمان، آپاندیسیت می تواند منجر به عوارضی مانند پارگی آپاندیس یا ترکیدن آن شود که می تواند باعث انتشار عفونت به اندام های دیگر شود.
دو روش برای عمل آپاندیس وجود دارد. اولین روش آپاندکتومی باز است که شامل ایجاد یک برش کوچک در قسمت پایین سمت راست شکم برای دسترسی و برداشتن آپاندیس ملتهب است. روش دیگر، آپاندکتومی لاپاراسکوپی یک روش کم تهاجمی است که در آن چندین برش کوچک ایجاد می شود و به جراح اجازه می دهد از لاپاراسکوپ و ابزار های تخصصی برای تجسم و برداشتن آپاندیس استفاده کند. هر دو روش به طور کلی ایمن و مؤثر هستند، اما جراحی لاپاراسکوپی اغلب با بهبودی سریعتر و درد کمتر پس از عمل همراه است. تشخیص زود هنگام و عمل آپاندیس به موقع در مدیریت آپاندیسیت و پیشگیری از عوارض بسیار مهم است.
انواع جراحی آپاندیس
به طور کلی دو روش برای عمل آپاندیس وجود دارد که در هر دو روش اگر درد آپاندیس زود تشخیص داده شود، از بروز و گسترس عفونت به سایر اندام های بدن جلوگیری می شود.
روش جراحی بسته با لاپاراسکوپی
این جراحی کم تهاجمی شامل ایجاد چندین برش کوچک در شکم است و با استفاده از لاپاراسکوپ (لوله ای نازک با دوربین و نور) که از طریق یک برش برای هدایت جراحی وارد می شود. این روش معمولا باعث درد کمتر بعد از عمل، اسکارهای کوچکتر، خطر کمتر عفونت و بهبودی سریعتر در مقایسه با جراحی باز می شود. آپاندکتومی لاپاراسکوپی در اکثر موارد ارجح است، اما ممکن است برای بیماران مبتلا به بیماری گسترده شکم یا کسانی که چندین جراحی قبلی شکم داشته اند روش مناسبی نباشد. mountsinai.org
روش جراحی باز اپاندیس
این روش شامل یک برش منفرد و بزرگتر در ناحیه پایین سمت راست شکم است. از طریق این برش، جراح مستقیما به آپاندیس دسترسی پیدا کرده و آن را خارج می کند. آپاندکتومی باز روشی رایج در درمان آپاندکتومی می باشد. این روش به جراح اجازه می دهد تا در صورت گسترش عفونت، حفره شکمی را به طور کامل از عفونت تمیز کند. در روش عمل جراحی باز بیمار معمولا به دوره نقاهت طولانی تری نیاز دارد و ممکن است با نرخ بالاتر عفونت و اسکار (جای زخم) بزرگتر همراه باشد.
انتخاب بین جراحی آپاندیس با روش لاپاراسکوپی و عمل جراحی باز به عوامل مختلفی از جمله سابقه پزشکی بیمار، شدت آپاندیسیت و تخصص جراح بستگی دارد. روش لاپاراسکوپی به دلیل ماهیت کم تهاجمی و بهبودی سریع تر به طور کلی ترجیح داده می شود؛ اما در شرایط خاص، مانند موارد شدید و پیچیده آپاندیسیت، آپاندکتومی باز ممکن است مناسب تر باشد. clevelandclinic
آمادگی های قبل از عمل آپاندیس
قبل از انجام عمل جراحی آپاندیس چندین آماده سازی برای اطمینان از یک روش ایمن و موفقیت آمیز لازم است. در ادامه نکات کلی برای آمادگی های قبل از جراحی را آورده ایم:
ارزیابی های پزشکی
- معاینه فیزیکی: پزشک شما یک معاینه فیزیکی کامل انجام می دهد و سابقه پزشکی شما را بررسی می کند.
- آزمایش خون و ادرار: این آزمایشات به ارزیابی سلامت کلی شما و بررسی علائم عفونت کمک می کند.
- آزمایشات تصویربرداری: ممکن است از سونوگرافی یا سی تی اسکن برای تایید تشخیص آپاندیسیت استفاده شود.
مدیریت دارو قبل از عمل جراحی آپاندیس
- در مورد تمام داروها به پزشک خود اطلاع دهید که این موارد دارو های تجویزی، دارو های بدون نسخه و مکمل ها را شامل شود.
- تنظیم داروها: برخی از داروها، به ویژه آنهایی که بر لخته شدن خون تاثیر می گذارند (مانند آسپرین، وارفارین، یا داروهای ضد التهابی خاص) ممکن است به تنظیم یا قطع موقت نیاز داشته باشند.
نکات کلی قبل از عمل جراحی
- هر دستور العمل خاصی را که توسط تیم جراحی شما داده شده است را دنبال کنید. این ممکن است شامل دستور العمل هایی در مورد حمام کردن یا مصرف برخی دارو ها قبل از جراحی باشد.
- آمادگی ذهنی: احساس اضطراب قبل از جراحی طبیعی است. در مورد هر گونه نگرانی با تیم مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنید. آنها می توانند اطلاعات و پشتیبانی برای کمک به کاهش اضطراب شما ارائه دهند.
عمل آپاندیس چگونه انجام می شود
این جراحی که به عنوان آپاندکتومی شناخته می شود، برای برداشتن آپاندیس در صورت التهاب یا عفونت انجام می شود. روش جراحی یک درمان استاندارد برای آپاندیسیت است. قبل از جراحی، بیماران تحت معاینه فیزیکی و آزمایش های تشخیصی مانند آزمایش خون، آزمایش ادرار و احتمالا آزمایش های تصویر برداری مانند سونوگرافی یا سی تی اسکن برای تأیید آپاندیسیت قرار می گیرند. معمولا به بیماران دستور داده می شود تا قبل از جراحی برای مدت معینی ناشتا باشند تا خطر عوارض ناشی از بیهوشی کاهش یابد. دو نوع اصلی آپاندکتومی لاپاراسکوپی و باز وجود دارد. betterhealth
در آپاندکتومی لاپاراسکوپی، جراح معمولا ۳ برش کوچک در شکم ایجاد می کند. لاپاراسکوپ، یک لوله بلند و نازک با دوربین و نور در انتهای آن، از طریق یک برش وارد می شود. این دوربین تصاویر را به مانیتور ارسال می کند و به جراح دید واضحی از آپاندیس و ناحیه اطراف آن می دهد. ابزارهای تخصصی از طریق برش های دیگر برای برداشتن آپاندیس وارد می شوند. این رویکرد کم تهاجمی عموما منجر به درد کمتر پس از عمل، اسکارهای کوچکتر، خطر کمتر عفونت زخم و بهبودی سریع تر می‌شود.
روش آپاندکتومی باز شامل یک برش منفرد و بزرگتر در ناحیه پایین سمت راست شکم است. از طریق این برش، جراح به طور مستقیم به آپاندیس دسترسی دارد و می تواند آن را خارج کند. این روش اغلب در صورتی انتخاب می شود که آپاندیس ترکیده باشد که منجر به عفونت گسترده (پریتونیت) شود یا اگر بیمار آبسه داشته باشد. همچنین اگر بیمار سابقه پزشکی پیچیده یا جراحی های قبلی شکم داشته باشد که ممکن است روش لاپاراسکوپی را پیچیده کند، ترجیح داده می شود.
مراقبت های بعد از عمل آپاندیسیت
مراقبت های بعد از عمل جراحی آپاندیس برای بهبودی روان و سریع بسیار مهم است. برنامه مراقبت بسته به لاپاراسکوپی یا باز بودن جراحی و همچنین سلامت فرد بیمار و هر گونه عارضه ای که ممکن است ایجاد شده باشد می تواند متفاوت باشد.
- دارو: احتمالا برای مدیریت درد و ناراحتی به بیماران داروی مسکن داده می‌شود که معمولا در مورد آپاندکتومی باز در مقایسه با جراحی لاپاراسکوپی مهم‌تر است.
- راه رفتن بعد از عمل: تشویق به راه رفتن در اسرع وقت پس از جراحی می تواند به کاهش درد و پیشگیری از عوارضی مانند لخته شدن خون کمک کند.
- مراقبت از زخم: دستورالعمل هایی در مورد نحوه مراقبت از محل جراحی داده خواهد شد. این نکات شامل تمیز و خشک نگه داشتن ناحیه و مراقبت از علائم عفونت مانند قرمزی، تورم یا ترشح است.
- از سرگیری تدریجی خوردن غذا: رژیم معمولا با مایعات از سر گرفته می شود و در صورت تحمل به سمت غذاهای جامدتر پیش می رود. هیدراته ماندن در طول دوره نقاهت ضروری است.
- استراحت: استراحت کافی برای بهبودی مهم است.
- افزایش تدریجی فعالیت: معمولا به بیماران توصیه می شود که سطح فعالیت خود را به تدریج افزایش دهند. بلند کردن اجسام سنگین یا فعالیت های شدید ممکن است برای مدتی محدود شود.
- علائمی که باید مراقب آنها بود: بیماران باید از علائمی که نشان دهنده عوارض احتمالی مانند تب، بدتر شدن درد، استفراغ یا مشکل در حرکات روده هستند، آگاه باشند.
- یبوست: این یک مشکل رایج پس از جراحی است که اغلب با تنظیم رژیم غذایی و گاهی اوقات با ملین ها کنترل می شود.
- از سرگیری حرکات طبیعی روده: نظارت بر عملکرد روده بسیار مهم است، زیرا تغییرات می تواند نشان دهنده عوارض باشد.
- جراحان دستورالعمل های خاص پس از عمل را متناسب با بیمار ارائه می دهند، به خصوص اگر عوارضی مانند پارگی آپاندیس یا عفونت وجود داشته باشد.
عوارض عمل آپاندیس چیست
آپاندکتومی یا عمل آپاندیس ، به طور کلی یک روش ایمن و معمول است. با این حال، مانند هر جراحی، خطرات و عوارض احتمالی را به همراه دارد. این عوارض بسته به اینکه آپاندکتومی به صورت جراحی باز یا لاپاراسکوپی انجام شده باشد، سلامت کلی بیمار و اینکه آیا آپاندیس قبل از جراحی پاره شده باشد یا بعد از آن، می تواند متفاوت باشد. عوارض شایع عبارتند از:
- عفونت زخم؛ عفونت در محل برش ممکن است رخ دهد و به صورت قرمزی، تورم، درد یا ترشح ظاهر شود.
- آبسه داخل شکمی؛ به خصوص در موارد پارگی آپاندیس، آبسه در داخل شکم ایجاد می شود و ممکن است نیاز به تخلیه داشته باشد.
- خونریزی؛ مقداری خونریزی طبیعی است، اما خونریزی بیش از حد ممکن است نیاز به مداخله بیشتری داشته باشد.
- فتق؛ فتق برشی می تواند در محل جراحی رخ دهد، به خصوص در آپاندکتومی باز، جایی که برش بزرگتر است.
- انسداد روده؛ بافت اسکار (چسبندگی) می تواند پس از جراحی ایجاد شود که به طور بالقوه منجر به انسداد در روده می شود.
- احتباس ادرار؛ مشکل در ادرار کردن پس از جراحی، به خصوص در مردان
- ذات الریه یا مشکلات تنفسی؛ اینها می توانند به دلیل کاهش تحرک پس از جراحی یا عوارض ناشی از بیهوشی ایجاد شوند.
- ترومبوفلبیت؛ لخته شدن خون در وریدها، به ویژه در پاها (ترومبوز ورید عمقی)، می تواند به دلیل بی حرکتی طولانی مدت رخ دهد.
- سپسیس؛ اگر آپاندیسیت به موقع درمان نشود و آپاندیس بترکد، می‌تواند منجر به سپسیس شود که باعث گسترش عفونت به سایر اندام های می شود.
- ایلئوس پس از عمل؛ اختلال موقتی در حرکت روده ممکن است رخ دهد که منجر به نفخ، حالت تهوع و یبوست شود.
توجه به این نکته مهم است که اکثر بیماران پس از آپاندکتومی بدون عوارض قابل توجه بهبود می یابند. اگر آپاندیس پاره شده باشد یا بیمار قبل از عمل برخی شرایط پزشکی خاص را داشته باشد، خطر عوارض بیشتر است.
علائم عفونت بعد از عمل آپاندیس کدامند؟
پس از جراحی، نظارت بر علائم عفونت بسیار مهم است، زیرا عفونت ها یکی از شایع ترین عوارض پس از عمل آپاندیس هستند. آگاهی از این علائم به دنبال مداخله پزشکی به موقع کمک می کند و بهتر است با این علائم آشنا باشید.
- تب و لرز: تب بالاتر از دمای طبیعی بدن، که اغلب با لرز همراه است، می تواند نشانه عفونت باشد.
- قرمزی، تورم یا گرمی در محل برش: اینها علائم کلاسیک عفونت در محل زخم هستند.
- چرک یا ترشح از محل برش: هر گونه ترشح غیرمعمول، به خصوص اگر چرک مانند یا دارای بوی بد باشد، نشان دهنده عفونت احتمالی است.
- افزایش درد یا حساسیت به لمس در شکم: در حالی که پس از جراحی کمی درد انتظار می رود، افزایش درد یا حساسیت موضعی جدید می تواند نشانه عفونت داخلی باشد.
- تهوع یا استفراغ: این علائم گاهی اوقات می توانند با عفونت همراه باشند، به خصوص اگر عفونت شکمی یا سیستمیک وجود داشته باشد.
- سرفه مداوم یا تنگی نفس: اگر این علائم به ویژه همراه با تب ایجاد شوند، ممکن است نشان دهنده عفونت تنفسی مانند ذات الریه باشد که می تواند پس از جراحی و بیهوشی رخ دهد.
- تغییرات در حرکات روده: مشکل در حرکات روده، اسهال یا سایر تغییرات می تواند نشانه عفونت داخلی باشد.
- احساس ناخوشی یا بیماری: احساس ناخوشی یا احساس خستگی عمومی که با روند بهبودی نا متناسب به نظر می رسد ممکن است نشانه عفونت زمینه ای باشد.
- غدد لنفاوی متورم: گاهی اوقات، عفونت می تواند باعث تورم غدد لنفاوی، به‌ویژه غدد لنفاوی نزدیک به محل جراحی شود.
عمل آپاندیس چقدر طول می کشد
مدت زمان آپاندکتومی، روش جراحی برای برداشتن آپاندیس، معمولا بسته به رویکرد جراحی و شرح حال بیمار متفاوت است. به طور متوسط، آپاندکتومی لاپاراسکوپی، که روش رایج‌تر و کمتر تهاجمی‌تر است، حدود 60 دقیقه طول می کشد. با این حال، در موارد پیچیده تر، مانند مواردی که شامل پارگی آپاندیس یا عفونت قابل توجه است، جراحی ممکن است بیشتر طول بکشد. عمل اپاندیس باز، که در آن برش بزرگ تری در شکم ایجاد می‌شود، ممکن است کمتر طول بکشد، در حدود 30 تا 60 دقیقه. توجه به این نکته ضروری است که این بازه های زمانی تقریبی هستند و می توانند تحت تأثیر ویژگی های مانند شرایط بیمار، مدت زمان ریکاوری و … باشند. nhs.uk
هزینه عمل جراحی اپاندیس
هزینه آپاندکتومی، روش جراحی برای برداشتن آپاندیس، بسته به عوامل مختلفی مانند موقعیت جغرافیایی، لاپاراسکوپی یا باز بودن جراحی و وجود هر گونه عارضه می‌تواند بسیار متفاوت باشد. علاوه بر این، اینکه آیا بیمه درمانی دارید و ویژگی های پوشش شما می تواند تا حد زیادی بر هزینه های عمل تأثیر بگذارد. به طور کلی، اگر تحت پوشش بیمه درمانی هستید، مسئولیت بیشتر پرداخت های مختلف بر عهده بیمه گذار خواهد بود که می تواند مبلغ قابل توجهی را به همراه داشته باشد. همچنین مهم است که توجه داشته باشید که هزینه عمل فقط هزینه های بیمارستان یا جراح نیست. هزینه های اضافی شامل روش های تشخیصی (مانند سی تی اسکن یا سونوگرافی) قبل از عمل، تهیه داروهای مورد نیاز بعد از عمل، مراقبت های تغذیه ای بعد از عمل و… می باشد.
با این حال هزینه جراحی آپاندیس در بیمارستان خصوصی، چیزی حدود 15 تا 25 میلیون تومان و در مراکز دولتی، کمتر از 10 میلیون تومان است.
سخن پایانی درباره عمل آپاندیس
آپاندکتومی، برداشتن آپاندیس با جراحی، یک درمان کلیدی برای آپاندیسیت است و بسته به شرایط بیمار و تصمیم جراح، به صورت لاپاروسکوپی یا از طریق جراحی باز انجام می شود. این روش به طور کلی ایمن با میزان موفقیت بالا است، اما بهبودی بعد از عمل آپاندیس نیاز به مدیریت دقیق درد، مراقبت از زخم و بازگشت تدریجی به فعالیت های عادی دارد. در صورت بروز علائم درد ناشی از آپاندیس قبل از ترکیدن آن به یک پزشک مراجعه کنید و حتما در انتخاب پزشک و جراح خود برای عمل دقت لازم را داشته باشید.
سوالات متداول از جراحی آپاندیس
- آپاندکتومی چیست؟ آپاندکتومی یک روش جراحی برای برداشتن آپاندیس است که معمولا برای درمان آپاندیسیت، التهاب یا ترکیدن آپاندیس انجام می شود.
- عوارض عمل آپاندیس چیست؟ خطرات شامل عفونت، خونریزی، فتق در محل برش، انسداد روده، و در موارد نادر، آسیب به اندام های اطراف است.
- جراحی آپاندیس چقدر طول می کشد؟ آپاندکتومی لاپاراسکوپی معمولاً 60 دقیقه طول می کشد، در حالی که جراحی باز ممکن است کمی کمتر طول بکشد.
- زمان نقاهت بعد از آپاندکتومی چقدر است؟ زمان بهبودی متفاوت است. و کمی بیشتر بعد از جراحی باز باید استراحت کنند. به طور کلی بهبودی کامل ممکن است چند هفته طول بکشد.
- چه مراقبت های بعد از عمل جراحی مورد نیاز است؟ مراقبت های بعد از عمل شامل مدیریت درد، مراقبت از محل برش، افزایش تدریجی فعالیت بدنی و نظارت بر علائم عوارض است.
- اگر آپاندیسیت درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟ آپاندیسیت درمان نشده می تواند منجر به پارگی آپاندیس شود که یک بیماری جدی است که می تواند باعث پریتونیت یا آبسه شود و تهدید کننده زندگی است.
- آیا جراحی آپاندیس خطرناک است؟ مانند هر عمل جراحی دیگر، جراحی آپاندیس نیز ممکن است خطراتی داشته باشد. اما در صورت انجام به موقع جراحی و مراقبت های بعد از عمل، خطرات آن به حداقل می‌رسد. با این حال عوارض احتمالی با توجه به شرایط فردی خودتان، با شما در میان گذاشته خواهد شد.
- مدت زمان بهبودی بعد از جراحی آپاندیس چقدر است؟ زمان بهبودی بعد از جراحی آپاندیس به نوع جراحی (لاپاروسکوپی یا باز) و وضعیت کلی سلامتی فرد بستگی دارد. اما معمولاً بین 1 تا 2 هفته برای جراحی باز و 1 تا 2 روز بعد از جراحی لاپاراسکوپی طول می‌کشد.
- آیا نیاز به بستری شدن در بیمارستان وجود دارد؟ بستری شدن بستگی به نوع جراحی و شرایط بیمار دارد. در جراحی‌های laparoscopy، بسیاری از بیماران در همان روز جراحی مرخص می‌شوند. در حالی که در جراحی باز ممکن است بین 1 تا چند روز در بیمارستان بمانند.
- آیا می‌توان پس از جراحی آپاندیس رژیم غذایی قبلی را ادامه داد؟ پس از جراحی، بهتر است مقدار غذای خود را به آرامی افزایش دهید و از خوردن غذاهای سنگین و ادویه‌دار خودداری کنید. تیم جراحی دکتر واثقی، متناسب با وضعیت فردی شما، بهترین برنامه غذایی را برایتان آماده می کنند.
- چگونه می‌توانم با دکتر واثقی در مورد جراحی آپاندیس مشورت کنم؟ شما می توانید از طریق صفحه تماس با ما، سوالات خود را بپرسید.
