شیاف آنتی هموروئید، یکی از روش‌های پرکاربرد برای تسکین علائم ناخوشایند این عارضه، ازجمله خارش، سوزش، التهاب و ناراحتی هستند. این شیاف‌ها مستقیماً از طریق مقعد وارد بدن می‌شوند و مواد مؤثر آن‌ها مستقیماً بر ناحیه آسیب دیده تأثیر می‌گذارند. انتخاب نوع مناسب شیاف بواسیر، می‌تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند و روند بهبودی را تسریع کند. در این مقاله از وبسایت دکتر واثقی، به معرفی انواع شیاف آنتی هموروئید، نحوه استفاده، عوارض احتمالی و دوز رایج مصرفی آن‌ها می‌پردازیم.
انواع شیاف‌های ضد هموروئید
در بازار دارو برای درمان هموروئید، شیاف‌های متعددی برای درمان هموروئید موجود است که هرکدام دارای ترکیبات و مکانیسم اثر خاص خود هستند. در ادامه، مهم‌ترین شیاف ضد هموروئید را بررسی می‌کنیم:
شیاف هموروئید تاکس (Hemorrhoid Tax Suppository)
این نوع شیاف حاوی کره کاکائو و روغن معدنی است که هر دو به‌دلیل خواص تسکین دهنده و محافظتی خود شناخته شده‌اند. کره کاکائو به‌عنوان یک مرطوب کننده طبیعی عمل کرده و از خشکی و تحریک ناحیه مقعد جلوگیری می‌کند. از سوی دیگر، روغن معدنی یک لایه محافظ روی بافت آسیب دیده ایجاد کرده و از اصطکاک و تحریک بیشتر جلوگیری می‌کند. این ترکیبات دارای خاصیت ضدالتهابی بوده و به کاهش درد، سوزش و تورم در ناحیه مقعد کمک می‌کنند.
شیاف فندق جادوگر (Witch Hazel Suppository)
فندق جادوگر، یک گیاه طبیعی با خواص ضدالتهابی است که از دیرباز در درمان مشکلات پوستی و عروقی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شیاف از عصاره این گیاه تولید شده و می‌تواند به کاهش التهاب، تورم و تحریک ناشی از هموروئید کمک کند. عصاره فندق جادوگر با تنگ کردن عروق متورم و کاهش ترشح مایعات التهابی، باعث تسکین درد و سوزش در ناحیه مقعد می‌شود.
شیاف آنوسول HC (Anusol HC Suppository)
این شیاف حاوی هیدروکورتیزون است؛ یک کورتیکواستروئید قوی که به کاهش التهاب، خارش و سوزش ناشی از هموروئید کمک می‌کند. از آنجایی که هیدروکورتیزون مستقیماً بر کاهش تورم و تحریک اثر می‌گذارد، این شیاف بیشتر برای موارد شدید هموروئید داخلی تجویز می‌شود. استفاده از آن می‌تواند باعث تسکین سریع علائم شود، اما نباید بدون تجویز پزشک مصرف گردد؛ زیرا مصرف طولانی مدت یا نادرست آن ممکن است عوارض جانبی به همراه داشته باشد.
شیاف فنیل افرین (Phenylephrine Suppository)
فنیل افرین، یک ترکیب تنگ کننده عروق است که با منقبض کردن رگ‌های متورم، به کاهش اندازه هموروئید کمک می‌کند. این اثر باعث کاهش تورم، خارش، سوزش و احساس ناراحتی در ناحیه مقعد می‌شود. این شیاف بیشتر برای تسکین موقت علائم هموروئید استفاده می‌شود و معمولاً در کنار سایر روش‌های درمانی توصیه می‌گردد.
شیاف‌های حاوی لیدوکائین
لیدوکائین یک بی‌حس‌کننده موضعی است که برای کاهش درد و سوزش ناشی از هموروئید به کار می‌رود. این شیاف آنتی هموروئید، معمولاً در ترکیب با هیدروکورتیزون یا اکسید روی عرضه می‌شوند تا علاوه‌بر کاهش درد، روند بهبود زخم را تسریع کنند. برخی از معروف‌ترین برندهای این نوع شیاف، عبارتند از کورکت (Correct)و همآوی (HemAway)
شیاف پروکتوزدیل (Proctosedyl Suppository)
این شیاف ترکیبی از هیدروکورتیزون (یک کورتیکواستروئید ضدالتهابی) و بی‌حس کننده‌های موضعی مانند سین‌کوکائین است که به‌طور مؤثر درد، خارش و التهاب ناشی از هموروئید را کاهش می‌دهد. به‌دلیل ترکیب قوی خود، این شیاف معمولاً برای موارد شدید هموروئید تجویز شده و می‌تواند تسکین فوری علائم را فراهم کند.
شیاف هموروئید اوینو (Aveeno Hemorrhoid Relief Suppository)
این شیاف از ترکیبات گیاهی مانند فندق جادوگر و بلغور جو دوسر تهیه شده که به کاهش التهاب، سوزش و خارش در ناحیه مقعد کمک می‌کند. بلغور جو دوسر خاصیت تسکین دهنده و نرم کننده دارد و باعث آرامش پوست می‌شود؛ در حالی که فندق جادوگر با اثر قابض خود، تورم را کاهش می‌دهد. به دلیل فرمولاسیون طبیعی، این شیاف گزینه‌ای ایده‌آل برای افراد با پوست حساس است و بدون ایجاد تحریک، باعث بهبود علائم هموروئید می‌شود.
شیاف آنتی هموروئید (Anti-Hemorrhoid Suppository)
این شیاف با ترکیبی از مواد گیاهی و معدنی مانند اکسید روی، ویتامین E و روغن کرچک ساخته شده است که به کاهش التهاب، ترمیم بافت و تسکین درد کمک می‌کند. اکسید روی به‌عنوان یک لایه محافظ روی پوست عمل کرده و از تحریک بیشتر جلوگیری می‌کند، در حالی که روغن کرچک با خاصیت نرم کنندگی خود، به بهبود ترک‌ها و خشکی ناحیه مقعد کمک می‌کند. وجود ویتامین E نیز باعث تسریع روند بازسازی سلولی شده و در کاهش حساسیت و سوزش نقش دارد.
شیاف گیاهی راوند و بید (Rhubarb & Willow Suppository)
این شیاف از عصاره گیاه راوند و پوست درخت بید ساخته شده است؛ دو ترکیب گیاهی که به‌خاطر خاصیت ضدالتهابی و آرام‌بخش خود شناخته می‌شوند. راوند به تنظیم حرکات روده و کاهش فشار روی ناحیه هموروئیدی کمک می‌کند، در حالی که بید به‌دلیل داشتن ترکیبات مشابه آسپرین، باعث کاهش درد و التهاب می‌شود. این محصول علاوه‌بر تسکین علائم هموروئید، به ترمیم بافت آسیب دیده نیز کمک می‌کند و گزینه‌ای مناسب برای کسانی است که به دنبال درمانی طبیعی و ملایم هستند.
نحوه استفاده از شیاف ضد هموروئید
برای استفاده صحیح از شیاف بواسیر، مراحل زیر را دنبال کنید:
- دستکش پلاستیکی یا لاتکس یکبار مصرف بپوشید.
- شیاف را از بسته‌بندی خارج کنید.
- دراز بکشید و یک پا را کمی خم کنید.
- شیاف را با استفاده از انگشت به آرامی وارد راست روده کنید.
- برای افزایش راحتی، می‌توان نوک شیاف را با آب یا وازلین مرطوب کرد.
- بعد از جاگذاری، چند دقیقه دراز بکشید تا شیاف جذب شود.
- حداقل یک ساعت پس از استفاده از شیاف، از اجابت مزاج خودداری کنید تا دارو اثر خود را بگذارد.
عوارض جانبی رایج شیاف آنتی هموروئید
استفاده از شیاف آنتی هموروئید معمولاً بی‌خطر است، اما ممکن است در برخی موارد عوارض جانبی ایجاد کند:
- تحریک یا سوزش خفیف در ناحیه مقعد (در صورتی که بافت آسیب دیده باشد، ممکن است احساس سوزش بیشتر شود).
- واکنش‌های آلرژیک نادر شامل قرمزی، خارش یا تورم در ناحیه استفاده.
- در موارد نادر، سرگیجه، بی‌قراری یا سردرد (به‌خصوص در شیاف‌های حاوی فنیل افرین).
- در صورت مشاهده خونریزی شدید، درد غیرعادی یا علائم شدیدتر، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
دوز رایج مصرف شیاف‌های آنتی هموروئید
دوز مصرفی بسته به نوع شیاف متفاوت است:
- شیاف‌های معمولی؛ 1 تا 3 بار در روز، معمولاً بعد از اجابت مزاج.
- شیاف‌های مبتنی بر هیدروکورتیزون؛ 2 تا 3 بار در روز تحت نظر پزشک.
همیشه دستورالعمل روی بسته‌بندی را مطالعه کنید و در صورت لزوم با پزشک مشورت کنید. همچنین می‌توانید از انواع پماد ضد بواسیر نیز استفاده کنید. بر اساس مطالعات، حدود 50 درصد از افراد بالای 50 سال در طول زندگی خود حداقل یکبار علائم بواسیر را تجربه می‌کنند؛ که نشان‌دهنده شیوع بالای این مشکل است.
استفاده از پمادهای موضعی مانند هیدروکورتیزون یا آنتی‌هموروئید می‌تواند در 70 تا 80 درصد موارد خفیف، علائمی مثل درد و التهاب را طی یک هفته کاهش دهد، مشروط بر اینکه به‌موقع و طبق دستور مصرف شوند. با این حال، کارشناسان تأکید دارند که در صورت تداوم علائم بیش از 7 تا 10 روز، مراجعه به پزشک ضروری است تا از عوارض جدی‌تر مانند عفونت یا نیاز به جراحی جلوگیری شود.
آیا شیاف آنتی هموروئید برای درمان بواسیر موثرند؟
شیاف آنتی هموروئید، یک راهکار سریع و مؤثر برای تسکین درد، التهاب و ناراحتی ناشی از بواسیر هستند. انتخاب نوع مناسب شیاف و استفاده صحیح از آن‌ها، می‌تواند به بهبود سریع‌تر کمک کند. با این حال، در صورت تداوم علائم یا بروز عوارض شدید، مراجعه به پزشک ضروری است. دکتر حامد واثقی، فوق تخصص و جراح کولورکتال است که می‌توانید برای درمان بیماری‌های مقعدی به ایشان مراجعه کنید.
